Le insula mysteriose 
Per Jules Verne   -   Traduction in Interlingua per Francesco Galizia

Le insula mysteriose (L'Île mystérieuse) es un romance de aventuras, per le famose autor francese Jules Verne. Esseva publicate a episodios inter le1874 e le 1875, in le revista Magasin d'Éducation et de Récréation e recolligite in volumine ab Hetzel in le 1875, con numerose illustrationes per Jules Férat. Illo constitue le tertie e ultime capitulo de un trilogia del mar initiate con: Le filios del Capitano Grant e Vinte-mille ligas sub le mares;  pro isto il ha  alicun personages del duo capitulos precedente e allusion al historias in illos narrate. Le romance narra le aventuras de un gruppo de americanos naufragate sur un insula del Oceano Pacific del Sud non signate sur le mappas. Le "insula mysteriose" sur le qual le historia es ambientate es un insula ficticie hypotheticamente situate a circa 2 500 Km. a est del Nove Zelanda.

Personages:
Cyrus Smith, ingeniero qui veni capturate durante le guerra de secession, contemporaneemente a Spillet. Non vole divider le gruppo, si non es necessari.
Gedeon Spillet, jornalista del New York Herald, qui remane impassibile a cercar de prender notas anque in le momento del captura. Un die in vice que le su parve messages clar e synthetic, manda insimul al notitia anque le Genesis con le telegrapho local.
Bonadventure Pencroff, marinero native de Martha's Vineyard.
Herbert Brown, puero appassionate de scientias natural, al qual varie vices es salvate le vita per medio del Capitano Nemo o Ayrton "Ben Joyce".
Nabucodonosor, appellate Nab, servitor fidel de Cyrus, qui, ben que libere, non vole lassar le patrono, e pro isto se face capturar pro retrovar le.
Ayrton o Ben Joyce, marinero, pirata e naufrago qui veni salvate ab Pencroff, Herbert e Spillet in le vicin Insula de Tabor.
Capitano Nemo, le cuje ver nomine es Prince Dakkar, in exilio voluntari sur le insula e qui vole salvar le naufragos, ab le destino del insula vulcanic. 

Rusumpto del Historia: 
Durante le assedio de Richmond in Virginia, in le 1865, in le guerra de secession american, cinque prisioneros del Nord: - le ingeniero Cyrus Smith con le su servitor nigre Nabucodonosor (Nab) e le su can Top, le jornalista Gideon Spilett, le marinero Bonadventure Pencroff et le juvene Herbert Brown – les decide de fuger ab le citate confederate, in un maniera plus tosto inusual, robante un ballon a gas aerostatic. Depost numerose jornos de volo al mercede de un huracan, le gruppo naufraga sur un insula vulcanic, perdite in le oceano e lontan ab qualcunque route de navigation. Un de illes es disparite in mar, ma essera retrovate depost alicun dies, insimul al su can Top, ma le su salvatage, essera del toto mysteriose. Ille non recorda como ha facite ad arrivar a terra e ad attinger le grotta, ubi le su amicos pois le ha retrovate. Le insula explorate in le dies sequente, es parve e deserte, e alora illes decide de clamar lo "insula Lincoln", in honor del presidente statounitese Abraham Lincoln, e le vulcano Monte Franklin, in honor del homonyme inventor.  Con le adjuta del genial ingeniero Smith, le cinque son in grado de mantener se sur le insula, con le chassa illes obteneva le cibo e les produceva de toto: foco, ceramos, briccas, utensiles de terracocte, ferro nitroglycerina,  e anque un simplice telegrapho electric. Deviante le curso de un fluvio, illes trovava alicun grottas in un rocca de granito, in le quales illes obteneva un confortabile residentia, le "Granite House" (casa de granito).  Illes adoptava e domesticava anque un simia urang-utan, a cuje les dava le nomine de Jupiter.  Durante le lor sojorno sur le insula, durante que le colonos se ingeniava a superviver, succedeva diverse factos mysteriose e inexplicabile: como Cyrus Smith sia resultate a superviver al su cadita in mar ab le ballon, le mysteriose salvatage del su can ab un bestia marin, le retrovamento sur le plagia de un cassa equipate plen de objectos como: armas e utensiles, libros, habitos e instrumentos, le retrovamento in mar de un message in un botillia, con un requesta de adjuta, Pencroff qui retrova un projectil de plumbo in le corpore de un porco salvage, e pro isto le povre  marinero perde un dente. Iste eventos, sempre favorabile al gruppo, son initialmente justificate con qualque improbabile caso fortuite, ma con le tempore illos se face sempre plus inexplicabile e manifeste, usque a quando deveni clar al colonos que qualque mysteriose entitate benevolente se prodiga pro illes. Smith, homine rational e de scientia, es decise a pervenir a cognoscer le veritate sur le mysterios del insula;  durante que Pencroff e Nab, homines plus simplice, acceptava  iste adjutas que perveniva ab un entitate quasi superhuman. Gratias al libros e al instrumentos de navigation continite in le cassa, Smith resulta a determinar le position geographic del insula, in ultra le colonos discoperi que a poc decenas de millias, ab le lor insula, il ha un altere parve insula, clamate Tabor,  pro isto illes tenta de construir un barca in grado de affrontar le mar. Un die depost haber contruite le barca, veni retrovate, un bottilia con un message, scripte per un naufrago qui se trova proprie in le insula Tabor.  Alora tres homines del  gruppo: Spillet, Pencrof et Herbert les decide de usar le barca,  ab poc tempore construite, pro vader a explorar le vicin insula Tabor. Illes attingite le insula, e quando post esser disbarcate, le juvene Herbert,  es assalite ab un salvage. Iste veni blocate, e se revela esser le marinero Ayrton (relegate illac al termine del romance Le filios del capitano Grant) qui, per le solitude e le remorso de un passato criminal, vive como un bestia salvage, e assi ille veni  portate a bordo e al civilisation. Quando illes retornava al insula Lincoln, se perdeva a causa del tempesta, ma retrova le strata gratias a un foco sur le altiplano, que les guida a casa, ma necuno anque Smith, ha accendite le foco, et in ultra le message es troppo recente, per esser stato scripte per un homine incapace de intender e voler. Con le passar del dies e gratias al curas le salvage retorna in se ipse, ma essera solmente depost alicun menses, qui ille narrera le su historia. Ille era le marinero Ayrton cognoscite anque como Ben Joyce, culpabile de multe homicidios e del naufragio del capitano Grant. Pro isto esseva a su requesta abandonate sur le insula Tabor ad expiar le su culpas. Qualque tempore depost, attinge le insula, un nave del  ex companiones de Ayrton, un equipage de feroce piratas qui vole tentar de usar le insula Lincoln como base secrete, illes saccheava e destrueva tote le obras, que tante fatiga e labor esseva costate al colonos. Depost alicun combattos inter le piratas e le protagonistas del historia, le nave del piratas veni destruite ab un mysteriose explosion e le mesme piratas son  retrovate occise, apparentemente in combatto, ma sin ferimentos visibile. Le juvene Herbert tamen, ferite ab un projectil, cadeva malade de malaria e, debile, sembla sia destinate a morir, quando ecce que le mysteriose benefactor se revela in modo sin equivocos: in le casa de granito es comparite inexplicabilemente un pacchetto de quinina,   ideal per curar le maladia.  Depost alicun dies, le secreto del  insula veni revelate: illo es le refugio secrete del Capitano Nemo e del su submarino Nautilus (le mesme del romance Vintemille ligas sub le mares) qui guida le sex naufragos in un grotta, ubi es incastrate le submarino. Le Capitano Nemo, disvela le su ver identitate: ille es le  prince indian Dakkar, qui ha habite le familia exterminate ab le soldatos anglese in India. Remanite sol e sin patria construe con le su ricchessa, le submarino Nautilus, e ille con alicun homines, lassa le India, per non retornar plus, e vindicar se contra le flotta anglese. Durante le su viages, salva tres homines, (le lor aventuras son narrate in le libro Vinte-mille ligas sub le mares),  ma con le tempore le su odio se placa,  e ille ora anciano, e ultime supervivente del su equipage, porta le Nautilus in le insula secrete in un grotta submarine. Assi ille vide le naufragio del ballon, e subito se affectiona a illes per le lor corage e industriositate, pro isto ille salva Smith, ha facite retrovar le cassa, ha succurso le heroes e facite submerger le nave del piratas con un torpedine e occise tote le piratas con le su fusil electric. Nemo ante de morir de vetulessa, revela que le vulcano Franklin, sta per exploder, un vice attingite le su maxime activitate e assi le insula disparira.  Le submarino Nautilus veni submergite in modo de devenir le tumba de Nemo. In fin le insula explode in un eruption vulcanic, e le sex naufragos, anque se advertite ab Nemo, se retrova sur un parve scolio, ultime fragmento del Granite House, in medio al undas e battite per le vento, e destinate a morir. Ma ecce le ultime miraculo, al horizonte appare un nave, e illes son salvate ab le marineros del Duncan, le yacht de Lord Glenarvan, sur cuje il ha navigate le protagonistas de Le filios del capitano Grant,  iste es retornate per reprender Ayrton depost 12 annos de exilio et expiation sur le insula Tabor, ubi ille ha trovate anque un message lassate ab le Capitano Nemo,  pro isto es  venite al insula Lincoln a cercar le naufragos.

Transposition cinematographic:
Le insula mysteriose (The Mysterious Island),  per Benjamin Christensen, Lucien Hubbard e Maurice Tourneur (1929); basate sur le romance, partialmente mute.
Le insula mysteriose ( Mysterious Island), per Spencer Gordon Bennet, (1951) con Richard Crane e Marshall Reed.
Le insula mysteriose (Mysterious Island, cognoscite anque como Jules Verne's Mysterious Island)  per Cy Endfield  (1961); effectos special  per Ray Harryhausen:  le Capitano Nemo es interpretate ab Herbert Lom.
Le insula mysteriose e le Capitano Nemo  per Juan Antonio Bardem e Henri Colpi (1973), un coproduction Italia/Francia/Espania con Omar Sharif como Capitano Nemo.