Con iste traduction
initia un serie de articulos dedicate a tres scriptores italian, de
litteratura pro pueros, cognoscite in tote le mundo: Carlo Collodi,
Edmondo De Amicis et Emilio Salgari.
Pinocchio: Historia de un marionette
Per Carlo Collodi.
Traduction in Interlingua per Francesco Galizia
Le aventuras de Pinocchio.
Hitoria de un marionette: il es un
romance scripte per Carlo Collodi, (pseudonymo del scriptor e
jornalista, Carlo Lorenzini, Firenze, 24 novembre 1826 – 26
octobre 1890) a Firenze in le 1881. Le romance il ha como
protagonista Pinocchio,
e le su aventuras, que le autor clama pupa, pur essente plus simile
a un marionette (corpore ex ligno, con articulationes).
Carlo "Collodi" Lorenzini vignetta |
Historia:
Un die in le boteca del maestro carpentero Antonio, dicite maestro
Ceresia per le su naso rotunde e purpuree, on trova un pecia de ligno
ex pino, que le carpentero intende transformar in un gamba de tabula.
A un certe puncto tamen le pecia ex ligno comencia a parlar, e
maestro Ceresia espaventate lo regala al amico Geppetto, dicite
“Polendina” per le color del su perrucca jalne, venite in le
boteca pro peter le un pecia de ligno per construir un marionette,
Geppetto in le su povre casa (le foco del camino es dipingite) initia
a scolpir le marionette, qui clama Pinocchio, le qual initia a
derider le ante de esser terminate. Geppeto un vice terminate le
marionette, qui ille considera como su filio, le insenia a camminar,
ma pois Pinocchio curre in strata, sequite ab Geppetto; un carabinero
resulta a firmar lo, ma pois porta Geppetto in prision. Pinocchio
retorna sol a casa e hic incontra un Grillo parlante philosopho, que
lo admone pro le su comportamento: Pinocchio, fastidiate occide le
grillo con un martello, affamate, cerca in le casa qualcosa per
mangiar: trova un ovo, ma quando lo rumpe exi un pulletto. Proba a
peter un poc de pan in un casa del pais, ma il ha solmente un situla
de aqua in testa. Retornate a casa, on addormi vicin a un brasiero
pro essugar se, ma on mitte le pedes supra. Quando Geppetto le deman,
retorna a casa e trova Pinocchio con le pedes comburite; ante le da
tres piras, qui habeva portate ab le carcere e pois le reconstrue le
pedes: Pinocchio, pro le joia, promitte de vader a schola, assì
Geppetto le face un habito de papiro e compra un abecedario, le libro
pro apprender le litteras del alphabeto, vendente le su jaco,
nonobstante le frigito hibernal. Pinocchio vade in direction del
schola, ma durante le trajecto es distracte ab le musica del "Gran
Theatro del Marionettes": Pinocchio vende le abecedario pro
haber le moneta per entrar in le theatro. Hic Pinocchio es notate per
le altere marionettes e los festea. Le marionettista Mangiafoco,
tamen, post le spectaculo ordina al su marionettes de jectar
Pinocchio in le foco pro cocer un ariete, ma pois ille se emove, lo
libera e le dona cinque monetas de auro per Geppetto. Pinocchio
retorna a casa, ma incontra duo fraudatores, le Catto e le Vulpe, e
quando conta a lor del monetas de auro, il es convincite a interrar
los in un vicin campo miraculose que, secundo illes, le monetas
interrate facerea crescer un arbore plen de monetas de auro. Le tres
pois vade, e in le vespere les attinge le taverna del Cancere Rubie,
ubi le Catto e le Vulpe los mangia a expensa de Pinocchio. Quando
Pinocchio de nocte, va ad attinger le “Campo del miraculos”, le
Catto e le Vulpe, transvestite ab Assassinos los cerca de rapinar lo
del monetas, ma Pinocchio, va via e attinge un casa blanc batte al
porta, e aperi un puera con le capillos blau clar. Ma le duo los
attinge Pinocchio, e, non resultante a facer se dicer ubi habeva
celate le quatro monetas, los appende a un querco. Le puera con le
capillos blau clar, qui il era un Fee, ordina al servitor Can-pudel
de prender le marionette ab le arbore e portar lo in casa, illa
consulta tres illustre medicos (inter le qual le resuscitate
Grillo-parlante) per saper si le marionette esseva vive o morite. Al
observation del Grillo-parlante, le maionette on reprende lacrimante;
le Fee, on comprende que Pinocchio ha le febre alte, le face biber un
medicina, ma ille refusa proque multe amar; ma es convincite ab
quatro conilios nigre que los transporta un feretro. Un vice
restablite ille dice al Fee del incontro con le assassinos, ma
quando dice un mentita per celar ubi le monetas son, le su naso on
alonga. Le Fee, post haber explicate que existe duo typos de
mentitas, celle con le gambas curte e celle con le naso longe,
reporta le naso al longor original con le adjuta de mille picos, e le
dice de vader incontro al patre Geppetto. Ma Pinocchio, tamen non
resulta de attinger le patre: proque, denovo incontra le Catto e le
Vulpe, que los convince a interrar le quatro monetas in le Campo
del miraculos. Un vice interrate le monetas de auro, Pinocchio
retorna plus tarde al Campo ma non vide alicun arbore plen de
monetas; un vetule papagai dice que durante le su absentia, le Catto
e le Vulpe il era retornate e habeva robate le monetas interrate.
Pinocchio, desperate, on appella a un judice, un vetule gorilla, per
denunciar le furto, ma iste, lo condamna al prision. Quatro menses
postea, es liberate per un amnistia. Pinocchio va al casa del Fee,
que considera como un soror, ma es obstaculate, ante ab un serpente
con le cauda fumante - pro superar lo cade intra le fango facente
morir pro le risadas le monstro - pois es prendite in un trappa
durante que, sta robante le uva in un campo. Le patrono del campo lo
constringe a esser un can de guarda, con un collar al collo, per
sobstituer le su can Melampo, morite le matino. Durante le nocte il
es eveliate ab quatro mustelas, que cata nocte robava alicun gallinas
que pois divideva con le can Melampo in cambio del su silentio, e los
vole facer con Pinocchio lo mesme accordo; Pinocchio finge de
acceptar, ma pois claude le mustelas in le pullario e adverte le
proprietario, qui lo regratia e lo libera. Le marionette attinge
finalmente le casa del Fee, ma trova solmente un petra de marmore con
incidite iste parolas: “Hic jace le
puera con le capillos blau clar morite de dolor pro
esser state
abandonate per le fratre Pinocchio”. Durante
que ille plora desperate, on avicina un columbo que, lo adverte qui
Geppetto sta per partir con un barca per le nove mundo pro cercar lo.
Illo on offere de portar lo in cruppa per attinger le plagia del
partentia, ma quando los arriva Geppetto es apena partite, ma poco
post un grosse unda lo face disparer in le mar. Pinocchio, volente
salvar le, cerca de attinger le e initia a natar. Post un nocte
inter le undas, Pinocchio attinge le ripa de un insula, ubi incontra
un delphino, que indica a ille le strata per vader al "Pais del
Apes industriose", arrivate cerca qualcosa per mangiar; alicun
habitantes del pais, les propone de recompensar lo in cambio de parve
labores, al fin, pro le fame, accepta de portar un urceo de aqua a
casa de un femina, qui lo recompensa con un platto de pan, caule flor
e un confecto: un vice satiate se, recognosce in le benefactrice le
Fee sue, fingite se morite, qui ab puera es devenite domina. Le Fee
perdona Pinocchio gratias al remorso monstrate ab ille avante al su
ficte tumba: vole considerar se como su matre e transformar lo in un
ver puero; ante tamen desidera que ille frequenta le schola e on
cerca un bon mestiero. Pinocchio, promitte, va a schola, e resulta a
devenir le primo del classe. Alicun su companiones, invidiose, un die
les convince a non ir a schola per vader al plagia, ma Pinocchio non
vole e lucta con le sue companiones qui les vole facer lo devenir un
picaro mal educate como illes. Durante le lucta, un grosse libro va
in testa a Eugenio, un companion de classe qui evanesce. Totes
escappa excepte Pinocchio que cerca de soccurrer le; duo carabineros,
les arresta credente que ille sia le culpabile, ma Pinocchio fuge in
mar; ma , illes manda contra al marionette un can mastino, Alidoro,
que tamen risca de necar in le mar. Al requesta de adjuta del can,
Pinocchio lo salva, in cambio del libertate. Alidoro, promitte de
reciprocar le favor. Pinocchio continuava a natar ma, veni piscate
in un rete insimul al pisces, ab un grotta exi un piscator con le
pelle, un longe barba, le capillos e le oculos totes verde. Ille
porta Pinocchio e le pisces al grotta e, decide de friger tote le
pisces, anque le marionette qui crede que sia un nove typo de pisce.
Al fin tote le pisces son frigite, excepte Pinocchio, ma le can
Alidoro, attrahite ab le odor del fritura, recognosce Pinocchio e
resulta a fuger con le marionette in bucca, assì reciproca le
salvatage precedente. Le marionette, sin habitos, on face revestir
con un sacco ab un anciano, e apprende assi qui Eugenio era resumite
del avanescimento, reanimate, retorna a casa del Fee de nocte, sub
un forte pluvia. Un Limaca, camerera del Fee, veni ad aperir le
porta, ma le su lentessa exasperante lo induce a dar un colpo de pede
al porta, remanente con le pede incastrate. Post multe horas le
Limaca arriva finalmente ad aperir, ma non pote liberar le pede,
alora le offere le prandio, ma tamen con cibos ex gypso e de carton;
es le cruel lection del Fee. Depost iste lection Pinocchio on
comporta ben pro le resto del anno; il es le plus brave del schola
et es promovite. Le Fee, contente, la dice que le die sequente
esserea stato transformate in un puero: plen de felicitate Pinocchio
invita tote le sue companiones a un prandio pro festear le
avenimento. Pinocchio cerca anque le su amico plus indolente, Romeo
dicite "Lucignolo” pro invitar le al festa; le trova sub un
portico de un casa: sta expectante un carro que lo porterà al “Pais
del joculos”, ubi non existe le schola e le habitantes on diverte
ab le matino al vespere. Pinocchio expecta con Lucignolo le
medienocte pro salutar le su partentia, ma al arrivata del carro,
guidate ab un homine grasse, on face convincer a partir con ille. Al
arrivata le duo amicos on joca e diverte; depost cinque menses de
iste vita aurate, un die Pinocchio on evelia e discoperi que le su
aures son devenite como cello de un asino. Un Marmotta vicina de
casa, le dice que ha un "febre de asino": e in duo o tres
horas Pinocchio on serea transformate in un asino. Iste maladia,
explica le Marmotta, colpa sol le pueros qui les passa troppo tempore
a diverter se e a non facer nihil in vice de studiar; Pinocchio
curre a cercar Lucignolo, e quando lo trova discoperi que anque ille
il ha le aures de asino; post un risada, le duo comprende que on sta
transformar se in asinos, completate le transformation, veni le
grasse carretero qui los conduce al mercato pro vender los.
Pinocchio es comprate ab le Director de un circo, e post tres menses
de exercitios, face le su prime spectaculo, Pinocchio durante le
exhibition vide inter le publico le Fee, con un medalion al collo
con le su portraite ma pois dispare. Distracte per le vision, in le
saltar un circulo Pinocchio cade e remane claudicate. Le Director va
al mercato pro vender lo, et es comprate per un homine qui volerea
facer un tambur con le su pelle; pro isto liga un saxo al su collo e
lo jecta in mar ab un scolio pro necar lo. Quando lo face emerger,
ille discoperi con stupor que le asino es devenite un marionette ex
ligno; Pinocchio le explica que un banco de pisces, il ha mangiate
le corpore de asino e los reportava al forma de marionette. Ille
alora vole revender lo como ligno ab arder, ma Pinocchio, con un
salto, on refugia in mar, ma, tamen un monstro marin lo ingluti: il
es le Terribile Squalo, e in le ventre obscur, Pinocchio vide un
luce lontan, e con grande joia retrova su patre Geppetto, inglutite
ab le Squalo duo annos antea. Geppetto resultava a supervivir
gratias a un nave mercantil con omne genere de victualia, que il era
inglutite ab le Squalo insimul a ille. Pinocchio il ha un idea per
fuger: profittar del asthma del Squalo, que lo constringe a dormir a
bucca aperte le nocte, attinger le bucca, superpassar le tres filas
de dentes e vader via. Depost un prime tentativa non bon, le duo
finalmente resulta ad abandonar le bucca del Squalo e fuger in mar.
Pinocchio, natava con Geppetto sur le spatulas, e sta per esser
opprimite del fatiga, quando un Thunno, que il era fugite ab le
Squalo imitante le lor exemplo, arriva al soccurso del copula e les
transporta sur le su cruppa usque ad attinger le ripa. Pinocchio e
Geppetto les trova un cabana, intra un voce les invita a entrar: es
le Grillo-parlante, que affirma de haber habite le cabana ab un capra
con le lana blau clar. Pinocchio e Geppetto se installa in le cabana,
e le marionette va a cercar un poc de lacte pro le patre; le Grillo
lo adressa ab Giangio, un horticultor con un elevamento de vaccas.
Le horticultor da un labor al marionette: tirar ab un cisterna 100
situlas de aqua per aquar le plantas. In cambio darà a ille un
bicario de lacte. Pinocchio accepta, e quando le horticultor lo porta
a vider le su asino, ora in fin de vita, que usque ad alora habeva
facite celle labor, Pinocchio vide que le asino es Lucignolo, qui
mori in celle momento post haber dicite le su nomine. Pinocchio per
cinque menses, con le su labor resulta a mantener se ipse e
Geppetto, e a studiar. Un die, incontra le Limaca camerera del Fee,
que lo informa qui illa jace in un lecto de hospital, povre e
malade: Pinocchio le offere tote le su quaranta monetas de cupro e
promitte al Limaca de laborar de plus pro adjutar le Fee. Celle nocte
appare a ille in sonio le Fee, belle e surridente, e dice que pro
le su bon corde demonstrate assistente su patre Geppetto, lo perdona
per tote le su picaradas. Al evelia Pinocchio on accorge de esser se
transformate in un puero in carne e ossos; le cabana es devenite un
belle casa, le su vetule habitos son transformate in nove e in tasca
on trova un portamoneta de ebore con un billet: le Fee le restitue
le quaranta monetas e la regratia pro le su bon corde. Ma le monetas
son devenite de auro. Anque Geppetto il es transformate: es
retornate le allegre anciano de antea e labora a un cornice,
reprendente le antique mestiero sue de incisor in ligno. Surridente,
indica a Pinocchio un marionette appoiate al muro.
Geppetto (Nino Manfredi) con Pinocchio |
Nessun commento:
Posta un commento