Le Capitan Fracassa

Per Théophile Gautier Traduction in Interlingua per Francesco Galizia

Le Capitan Fracassa (titulo original Le capitain Fracasse) es un romance per Théophile Gautier (Tarbes, 30 augusto 1811 - Neuilly-sur-Seine, 23 octobre 1872), poeta, romancero e critico de arte francese); publicate in 22 capitulos, (25 decembre 1861-30 junio 1863), sur le Revue Nationale et Etranger; in le mesme 1863 esseva publicate le prime edition como libro; duo annos depost on habeva un edition illustrate ab Gustave Doré que deveniva multe popular.

Historia: Le castello del miseria: Le historia on developpa in Francia, in le prime medietate del XVII seculo, sub le regno de Lodovico (Louis) XIII, in le mesme epocha del tres Muschetteros. Le juvene baron de Sigognac, ultime povre descendente de un nobile familia, vive in povressa inter le ruinas del su antique castello in Gasconia, ultime proprietate del familia Sigognac, un tempore potente ma ora cadite in disgratia. Le habitantes del castello son: un catto de nomine Belzebù, a cuje son state accurtate aures e cauda, dante a illo un aspecto particular, Miraut, un can de chassa ligate al externo, le cavallo Bayardo, in le stabulo, le ancian Petro, unic servitor remanite, e le juvene baron de Sigognac, qui vive sin sperantias pro le proprie futuro. Le carro de Tespi: Le arrivar de un compania de comedianos, que ha perdite le strada e les pete asylo per le nocte, interrumpe le monotonia del vita del castello, e permitte finalmente al baron de consumar un cena decente, con le victo del actores. Durante le cena, Sigognac ha modo de observar le componentes del compania. Le juvene Seraphina de vinti-cinque annos es le prime actrice; le facto de interpretar rolos de regina la ha facite assumer le mesme comportamento anque in le vita real (iste es characteristic de anque le altere actores, qui tende a comportar se in le vita como sur le scena); Isabella, le plus juvene del compania, specialisate in le rolo de Ingenue; la brun espaniola Zerbina, le Servetta; le ancian Domina Leonarda, Matre Nobile del compania. Le partes masculin son in vice interpretate ab le vetulo Blazius, le Pedante, qui faceva discursos plen de citationes o mottos; le fatue Leandro, actor juvene; Scapino, in le rolos de servo agile e astute; le chef del compania Herode, le Tyranno, un homine grosse qui celava intra un aspecto de ogro un animo bon e gentil; Matamoros, con le aspecto magre e vestite como un grottesc guerrero. Le baron deveni amico del actores, que les convince a unir se a lor e pervenir a Paris, ubi ille resultera a facer se valer e dar lustro al su blason. Le deman matino, le carro partiva e a guardia del castello e del bestias restava Petro, assatis abattite per non haber potite sequer le patrono. Le prime etappa del viage es in un locanda de un village, ubi le actores face le cognoscentia del Marquis de la Bruyères qui les invita, le deman, al su castello per mitter in scena un comedia. Intertanto inter Sigognac et Isabella, le sympathia que le duo habeva ab subito le un per le altere se sta transformar in amor. Le arrivata del compania interessa una juvene, Chiquita qui, ha spiate tote le personas, et es attrahite ab le collar de perlas de Isabella; Chiquita va ad adverter le su compare, Augustino. Pois que tote le resto del su banda es state capturate e justitiate, ille ha debite sostituir les con alicun fantoches que, systema inter le arbores al latere del strata. Le matino successive, quando le carro del actores passa, tira un colpo de archibuso e, armate de navaja (un longe cultello), intima a illes de consignar tote le monetas, ma Sigognac disvainate le spada, on lancea sur de ille e con le adjuta del altere homines, ha le melio sur le malfactor e Chiquita. Ma vidite le fantoches le tres surride e decide de non consignar Augustino al justitia, e le da qualque soldos. Isabella dona le collar a Chiquita, la qual es felice. Le actores vade al castello de Bruyères, e Augustino retorna a celar le su fantoches pro le proxime imboscada. Al castello le comicos son allogiate in le cameras del hospites. Inter Seraphina e le Servetta, es in curso un guerra secrete per conquistar le attention del marquis, qui selige le secunde. Le comedia mittite in scena, Le fanfaronate del capitan Matamoros, ha obtenite un grande successo. Sigognac post le spectaculo, declara le su amor a Isabella. Le deman le compania es ben compensate e reparte. Seque pois un periodo poc fortunate e le monetas del marquis es quasi terminate: le compania ha debite vender tres del quatro cavallos, et ora es apud de Poitiers. Per render minus dur le fatiga del cavallo, le homines vade a pedes. Es hiberno e le nocte descende rapidemente, de improvise on discatena un tempesta de nive que les obliga a fermar le carro e a refugiar se intra, cercante de escaldar se le un con le altere. Quando le tempesta termina on nota le absentia de Matamoros; Sigognac, le Tyranno e le Pedante va al su recerca, e poco depost les trova appoiate a un arbore, semisepulte ab le nive e morite congelate. Le morte, de Matamoros lassa le compania sin un personage, ma Sigognac decide de substituer lo, utilisante le pseudonymo de Capitan Fracassa. Quando descende le nocte e le nive recomencia a cader, le cavallo exhaurite pro le fatiga e le gelo se abatte al solo morite. Totes abandona le carro e post un dur camminate in le nive les attinge un ferma que resulta esser proprietate de un ex actor, vetule amico de Blazius, Bellombre retirate se del scenas, qui vive in le ferma del patre, lassate le in hereditate. Ille recipe le compania e le da victo e allogiamento e mitte a lor disposition un stabulo pro organisar le spectaculo. Intertanto le carro remanite sur le strada veni usate como refugio ab Augustino e Chiquita le quales vadeva anque lor a Paris; al alba, post esser se reposate illes repartiva. Al matino Bellombre manda un servo con duo cavallos a reprender le carro e assi le actores poteva probar le nove comedia, Le fanfaronate del capitan Fracassa. Sigognac on demonstra subito un bon actor e, sequente le consilios de Bellombre, mitte a foco le character del su personage: superbe e fanfaron quando le periculo es lontan, coarde e pavide, quando iste es vicin. Le postmeridie ha loco le representation con un bon successo, que dava monetas e cibo. Le deman al momento de partir, Bellombre dona al actores un bon peculio, in plus presta a lor duo cavallos que portera le compania a Poitiers, le qual se installa al Armas de Francia, le melior albergo del citate. On prepara assì le spectaculo, que iste vice esserà duple. Ultra al obra comic on habera anque un seriose, le Lygdamo e Lydia. Al albergo Isabella es notate ab le duc de Valleumbrose, qui decide de facer la sue, certe del su fascino. Ille se presenta inde ante del proba general e cortesa la juvene, provocante assì le reaction de Sigognac, jam mascarate pro le representation. Le duc vade via affirmante que ille non pote batter se con le plebeios e que incargarà qualque su servo pro bastonar le. Le probas termina quando es obscur, ma le actores, suspectante un imboscada, on divide pro attinger le albergo: ante vadeva le feminas con le Pedante e Leandro, pois Sigognac armate con le spada de scena que era de Matamoros, le Tyranno con un fuste ex ligno e Scapino. Quando le tres perveniva al loco del imboscada, le servos del duca les attacca, ma Sigognac con alicun colpos de spada firma duo de illes, Scapino face volar un tertio sur le strata, le quarte es bastonate ab Herode e fugeva. Retornate al albergo, ubi le resto del compania era in pena, plus de tote era Isabella, preoccupate pro Sigognac. Le baron prende le decision de defiar le duc a duello, ma servi un patrino de rango. Pois que le marquis de Bruyères ha attingite le su Zerbina, ille va in le camera del actrice, e pete al nobile de esser su patrino, le marquis accepta. Le matino sequente, on presenta al palatio Valleumbrose pro lancear le defia. Post esser se assecurate que detra le mascara del comico on cela vermente un nobile, le duc accepta. On sanciva que le duello evenirà le deman con le spada, de cuje le duc on reputa infallibile, anque gratias al inseniamentos de un maestro de armas neapolitan. Al alba, initia le duello, que termina con le victoria de Sigognac; le qual on era dedicate al scherma sub le guida de Petro qui, ante de esser un servitor, era stato maestro schermitor. Le duc es ferite al antebracio que, le impedi de tener le spada in mano, e le baron con gesto nobile, firma le su attacco. Retornate al palatio, livide pro le dolor e le dishonor patite, Valleumbrose projecta planos pro occider Sigognac e facer Isabella sue. Al postmeridie va in scena le comedia, con successo, post le spectaculo Isabella in un colloquio con Sigognac, venite a trovar la in le su camera, dice que pur amante le non poterà jammais esser su sposa, proque illa non es nobile. Isabella remanite sol, vide comparer, ab un fenestretta, le visage de Chiquita qui, resulta ad entrar. Al stupor de Isabella on adjunge cello de Chiquita qui porta al collo le collar del actrice. Illa narra le perque de celle intrusion: illa e Augustino il era ingagiate ab un nobile, insimul ad altere banditos, pro raper la, Chiquita debeva entrar in le camera per aperir le porta e facer entrar le raptores. Ma ora Chiquita esserea retornate dicente a illes que un homine era con Isabella. In ultra da a illa un cultello contra eventual assalitor, inde renova le juramento de protection, e va via. Isabella al mateno narra toto al resto del compania, que decide de partir. Le viage usque a Paris es sin episodios digne de relievo, le compania on firma a Tours et Orleans per qualque recital e pois, in un vespere de hiberno arriva al capital. Intertanto fallite tote le su tentativa, le duc ingagia Jacobo Lampourde, le plus habile schermitor de Paris, con le carga de eliminar le baron. Lampourde va in un taverna ubi incontra un su vetule companion de aventuras, Malartic, qui ingagia pro le interprisa, e le incarga, de recrutar altere homines, pro le assassinio de capitan Fracassa e le rapto de Isabella. Le postere jorno Sigognac es defiate ab Lampourde qui, in le curso del duello, admira le stylo de combatto del baron, probante sur de ille tote le colpos qui cognosce, e restante surprendite pro le colpos del adversario; quando decide de mitter in acto le su colpo secrete, al baron resulta a parar lo, rumpente anque le lamina del sicario. Lampourde, admirate se inclina, e declarar se servitor de Sigognac, confessa de haber acceptate moneta pro eliminar le, ille haberea restituite le moneta pro non haber terminate le labor. Le mesme vespere le duc, recipe Lampourde et es meraviliate per le ethica del sicario, venite per restituer le moneta e retirar se ab omne activitate contra le baron e le su amicos. Le successo del compania theatral es grande, quando un die ad Herode, on presenta le majordomo del conte de Pommereuil, con le requesta de ir al castello per un spectaculo, Herode accepta. Durante que illes percurre un strata insulate, Sigognac et Isabella, qui son a un certe distantia ab le carro, incontra un mendicante cec guidate ab un puero, illes se avicina pro facer le elmosna, ma improvisemente le cec imprisiona Sigognac con le su mantello, e adjutate ab le puero, captura Isabella e la carga sur un cavallo e les fuge. Le actores son cadite in un trappa: le conte de Pommereuil non es jammais existite, era un fraude del duc de Valleumbrose. Isabella veni portate in un castello e clause in un camera. Al etage inferior Malartic, le organisator del rapto, bibe con le su homines, inter cuje Augustino e Chiquita. Isabella in le su camera, vide Chiquita entrar ab un fenestra, e dice que Valleumbrose, la habe rapite; ma ora advertera Capitan Fracassa pro venir la a liberar. Le postmeridie Chiquita retorna, passante ab un arbore al fenestra e dice que Sigognac e le amicos son celate in le bosco vicin e, con le tenebras, haberea tentate de liberar la. Le vespere on presenta Valleumbrose ab Isabella cercante de convincer la ad amar le, ma la juvene, dice de esser inamorate de Sigognac e que plus tosto que ceder prefereva morir, extrahente le cultello que Chiquita le habeva lassate, promte al suicidio si le duca haberea tentate de abusar de illa. Ma Valleumbrose la disarma e la stringe inter le su bracios, quando le fenestra es rumpite ab le cadita del arbore utilisate ab Chiquita, taliate ab le actores e devenite un ponte per attinger le camera del prisionera. Malartic, con tres homines, va in le camera pro adjutar le duc, Sigognac, Scapino e Lampourde, ha le melio e disarma le quatro, ma Valleumbrose traina Isabella in un altere camera, e se claude intra; ma anque Chiquita se introduce in le camera, aperi le porta e Sigognac entra, ingagiante un furiose duello con Valleumbrose, durante que Scapino e Lampourde les bloca le homines del duc, Sigognac attinge le adversario con le spada e le transfige al scapula; cadite le duc le altere cessa le hostilitate. Isabella es sin sensos, e on cerca de dar le succurso, quando compare sur le scena un ancian senior accompaniate ab quatro vallettos. Es le prince de Valleumbrose, patre del duc, qui vide Isabella exanime, ma le su attention va a un anello que la juvene porta al digito, ille lo recognosce como un dono facite vinte annos antea a Cornelia, un actrice con cuje habeva habite un relation de amor e pois era fugite e nonobstante le recercas, le prince non resultava de retrovar. Finalmente Isabella se evelia e dice que celle anello era le unic hereditate que le matre, Cornelia, le habeva lassate, es evidente qui Isabella es filia del prince. Disdignate le prince maledice le filio, qui appare sustenite ab un valletto, ma vidente le cader, ordina de succurrer le. Inde ordina a totes de lassar le castello, e de remaner sol con le duo filios. Sur le strata del retorno Sigognac, dice a Herode, qui Isabella ora qui ille ha occise le fratre non lo volera plus, le su carriera de actor non ha plus senso, proque Isabella non essera plus actrice; assi decide de retornar al su castello e reprender le misere vita de un tempore. Ma le duc non era morite, et es amorosemente assistite ab Isabella, ora contessa de Lineuil. Depost qualque mense, le duc dice al patre e al soror que debe partir per un viage, sin dicer ubi vadeva. Sigognac, retornate al su castello, recipite con joia ab Petro e le animales; un jorno, con meravilia, ha le visita del duc credite morite; iste le comunica de haber intercedite pro ille a Corte, pro facer le nominar capitano del muschetteros e proxime governator de un provincia. Ora qui ha un position apte al su lineage, e Valleumbrose es ora le su melior amico, Sigognac poterà rogar le mano del contessa de Lineuil, le deman le duo vade via. In placia de Greves, a Paris, on sta per exequer un condamna a morte; inter le publico son presente in un carrossa, Sigognac e le duc. Quando appare le carretta con le condamnate on discoperi que ille es Augustino, ma ante que le carnifice pote ligar le al rota, que le haberea rumpite le ossos, Chiquita salta sur le patibulo e le occide, pro non facer le suffrer. Le guardas son firmate ab Lampourde e le su amicos, Chiquita fuge a refugiar se sur le carrossa de Valleumbrose que parti al galoppo. Pervenite al palatio del prince, Chiquita es nominate camerera private de Isabella. Ora le sonio de amor del duo juvenes pote realisar se, e illes ora pote sposar se con le benediction del prince.

Le castello del felicitate. Epilogo: Post le matrimonio, Isabella, sin facer saper nihil a Sigognac, face restaurar le castello del baron, reportante lo al antique splendor. Le surprisa de Sigognac es grande, quando retornate a visitar le castello, post alicun menses, discoperi le novitate. Pro festear es organisate un banchetto, ma le catto Belzebù, non habituate a tante cibo, moriva pro un indigestion. Sigognac decide de dar al catto un digne tumba in le parco del castello, ma quando on excava le fossa on discoperi un antique coffro, plen de monetas e joieles, que un ancestre del baron habeva sepelite ante de ir al cruciata. Ora Sigognac ha toto: le amor, un position e le ricchessa.