LE LUSIADAS * OS LUSIADAS Per Luis Vaz de Camoes traduction in Interlingua per Francesco Galizia

Luis Vaz De Camoes,le poeta national portugese, habeva un vita multe animate e dolorose,con un eterne alternative de sonios e de delusiones, de studios e de practic activitates.Nascite quasi certemente a Lisbona in le anno 1524, compliva le studios a Coimbra, ma non frequentava le universitate. Transferite se a Lisbona in le 1542, entrava a Corte, ma esseva removite qualque anno depost, in le 1547 ille se inrolava e partiva per Ceuta in Africa,e illac in un combatto perdeva un oculo. Depost un periodo in prision per un rixa con un page de Corte,Camoes partiva per le Oriente e visitava le Persia, le India, le Malacca,le Cambodia,e le China, e per circa dece-septe annos, ille conduceva un vita de aventuras facente de toto: le soldato, le empleato, le poeta, ma sempre con le nostalgia del patria lontan.Ille se imbarcava per le retorno, ma on debeva firmar se al insula de Mozambique, inde in le 1570, con le nave “Sancte Clara”, retornava finalmente a Lisbona e ille revideva le su familia e le su citate.Luis de Camoes scribeva opras de varie genere: sonettos,lyricas, poesias, ma se occupava supertoto in le composition del su Poema “le Lusiadas”.Ille initiava le su opra in le 1545 con le intention de facer un solemne celebration del historia national portugese,e le completava depost circa vinti-cinque annos de labor, e lo publicava in le 1572, ma le obra non habeva le successo sperate del autor. Ille moriva in miseria in le 1580, in le citate qui amava tanto, quando le Portugal perdeva le su independentia, post le morte in battalia, del rege Sebastian, in le 1578, ad Alcazarquivir in Marocco,et esseva unite al Espania usque le 1640, le legenda vole que ille diceva “io mori con le Patria”. Le poema narra le aventuras de un personage realmente existite, le nobile Vasco de Gama (1469-1524) , a differentia del heroes de fantasia e legendari del altere poemas.Le 8 julio 1497, Vasco de Gama, con un flotta de quatro caravelas (Sao Gabriel, Sao Rafael, Santa Fe e un altere nave minor), partiva ab le Turre de Belem, presso Lisbona, ille reprendeva le tentativa de un altere grande navigator, Bartholomeo Dias, qui dece annos antea, habeva attingite le Capo de Bon Sperantia, le puncto plus meridional de Africa , ma pois ille era retornate a retro per le tempestas e le rebellion del equipage.Le flotta de Vasco da Gama, ultrapassate le Capo de Bon Sperantia, (22 novembre 1497) attingeva le 25 decembre le baia que essera clamate de Natal, inde transversate le Oceano indian, arrivava le 20 maio 1498, al citate de Calicut longe le costa del Malabar in le sud west del India, depost undece menses de navigation, aperiva assi un nove route per le specias e le India, longe le costa meridional de Africa.Retornate in Patria le 9 septembre 1499,con grande ricchessa e honor, ille in le 1502, repartiva per un secunde viage in India; depost alicun annos ille recipeva ab le rege Johannes IIIe, le titulo de Vicerege del India portugese,e in le 1524 partiva con un forte esquadra naval con le filios Estevao e Paulo, ma pauc menses depost le su arriva moriva a Goa, le 24 decenbre. Con le su poema Camoes tamen non intendeva celebrar solmente le viage de Vasco da Gama, ma tote le historia del Portugal, per iste ille intitulava le poema con le nomine “Le Lusiades” que significa in effecto “le descendentes de Luso” le mythic heroe filio de Baccho, progenitor del populo portugese .Le poema es dividite in dece cantos con circa novem-mille versos in octaves.Summario: le poema comencia con le invocation al nymphas del fluvio Tago (Tejo), e le dedica del poema al juvene rege del Portugal Sebastian; inde initia le narration del viage de Vasco da Gama. Durante que le deos in le Olympo parlava del valor e del gloria del populo lusitan,Vasco arriva al insula de Mozambique, ma Baccho invidiose del gloria del navigator, face venir al guerra le Sultan del insula contra le portugese, depost le battalia Vasco reparte e le flotta perveni a Mombasa.(Canto prime).Ma quando Vasco decide de scender a terra, Venus e le Nereidis le impediva a illes pro non cader in le manos del Moros que son instigate per le jelose Baccho, inde le navigator proseque le viage e perveniva a Melinde, ubi illes son recipite del rege qui vole cognoscer le historia del su viage,(Canto secunde). Assi Vasco da Gama initia a narrar: ille describe le Italia, le Francia,e le Espania, inde narra le evenimentos del Portugal, celebra le plus importante homines e factos del historia lusitan:Viriato defensor de Lusitania contra le romanos. Alfonso Henriques le prime rege, e le luctas contra le Moros qui accupava le Portugal meridional.(Canto tertie). Continua le narration del historia national:le luctas del rege Johannes Ie contra le Castilia.Le organisation del viage verso le India e le commando date a Vasco, in ultra veni descripte le partita .(Canto quinte). Partite ab Lisbona, le flotta naviga longe le coste del Africa, superate le insulas Canarias, celle del Capo Verde, e le estuario del fluvio Congo, depost cinque menses, presso le Capo de Bon Sperantia emerge del mar le figura gigantesc de Adamastor que predice luctos e disgratias a qui violara le extremo confinio del Africa . Depost altere aventuras e le arrivata a Malinde, Vasco conclude le narration.(Canto quinte). Post le reposo e le festa,Vasco da Gama e le su cameradas continua le viage verso le India. Baccho intertanto descende in le regno de Neptuno e pete le intervention del divinitate marin contra le orguliose marineros lusitan, alora Eolo le deo del ventos discatena un tempesta, contra le flotta portugese, que essera salvate per Venus qui interveni e adjuta Vasco.(Canto sexte).Le portugeses, arriva finalmente a Calicut, le 1498, Vasco es recipite ab le rege e con le adjuta de un arabe, Moseide, qui parla castilian, narra del su viage e le historia del populo lusitan, e offere al rege pactos de amicitia et excambios commercial.(Canto septime).Un ministro del rege visita le caravelas, e le veni illustrate le plus famose heroes del Portugal. Baccho con le su odio, complica le cosas a damno de illes. Ma al fin tote se resolve per le melior.(Canto octave).Le flotta prende le via del retorno, con ric mercantia, ma le Dea del amor Venus,vole premiar le su heroes, e illes disbarca in un insula meraviliose, que es habitate per le Nereidis.Ibi Vasco es recipite ab Thetide, le nympha soverana del insula del amor.(Canto none).Ad un grande banchetto son reunite le nimphas e le navigatores, e Thetide celebra le futur interprisas del navigatores portugese in totes le oceanos. Al fin illa describe le diverse partes del universo:le Empyreo, le celos, le stellas e le varie continentes .Vasco e le su flotta reprende le viage e in fin , le 9 septembre 1499, illes entra in le estuario del Tago e dona al patria e al rege nove titulo de honor e de orgulio, le poema se conclude con un serie de exhortation al rege Sebastian proque ille regna con sagessa e justitia super le su populo, pro le grandor e le honor del Portugal.(Canto decime). Valor artistic: Le poema,como de jam dicte,es un celebration del historia portugese e poterea valer pro illo celle que es dicite pro le Eneide, le exaltation de un singule heroe (Vasco de Gama), devene le epopeia e le celebration de tote un populo. Camoes, cerca un tono epic vigorose e potente,e un sincer emotion pro le hardimento human, le fascino pro le mar e le viages e le anxietate del discoperta. Vasco da Gama deveni assi le symbolo del homine extendite verso le cognoscentia. Inde le poema ha un grande importantia historic: non plus argumentos phantastic e mundos irreal como in le Orlando Furiose, non plus le exaltation del religiositate como in le Jerusalem liberate; ora le heroe es le navigator, qui ha discoperite con le su expedition, nove terras, le homine qui con le su inteligentia e le viages de exploration augmenta le cognoscentia del mundo.Per iste Camoes dice in le prime canto: narro de celle illustre Gama, qui de Eneas prende le fama.

Canto prime: Proemio

Le Armas e le Barones signalate que, ab le Occidental plagias lusitan, per mares nunquam de ante navigate, passava ancora ultra le Tabroban, in periculos e guerras fortiate, plus que promitteva fortia human, e inter gente remote edificava Nove Regno, que tanto sublimava; le memorias gloriose del soveranos qui acquireva fama, dilatava le Fide e le su Imperio inter le paganos, terras de Africa e de Asia conquireva; e del heroes, que gestas valorose compliva, sur le morte triumphava cantante io diffundera per omne parte, se a tanto me adjutara le ingenio e le arte. Cessa del sagio Grec e del Troiano, le grande navigationes que on faceva; tace vos de Alexandro e de Trajano, le fama del victorias qui illes habeva; que io canta le corde de un illustre lusitan, a cuje Neptuno e Marte obediva. Cessa toto lo que le Musa antique canta, que altere valor plus alte se incanta.E vos,Tagides mies, que in me create volerea un altere nove ingenio ardente, se con humile versos io ha le vostre fluvio celebrate sempre allegremente, donate a me ora un tono alte e sublime et un stylo magnanime e fluide, assi que Phebo dispone que le vostre aquas non habe invidia de cello de Hippocrene! Date a me un furia grande e vigorose, non sono de agreste avena o flauta triste, ma de tuba canor e bellicose, que le pectore accende e le corde emove; date me un canto que es ugual al factos del famose gente vostre, que Marte tanto adjuta; que se expande e se canta in le universo, se a tal sublime valor basta le verso!