ROMANI SUMUS!
Interlingua como lingua del Union Europee
-----------------------------------------

1  Un moneta, un lingua
   1.1  Cinque o sex linguas principal? Non-communication
   1.2  Un lingua commun pro utilisationes practic -
        anglese?

2  Nostre hereditage greco-latin
   2.1  Latino como lingua commun in Europa?
   2.2  Equalitate e democratia in logo de hegemonia

3  Neolatino. Interlingua
   3.1  Latino moderne - Interlingua
   3.2  Le principios de Interlingua. Le regulas 3/4 e 4/4
   3.3  Interlingua es un lingua belle
   3.4  Interlingua es un lingua facile

4  Le avantages de un lingua commun in Europa
5  Le linguas national. Cultura
6  Education lingual in Europa
7  Anglese
8  Euroidealismo e Interlingua. ROMANI SUMUS!

-----------------------
1  Un moneta, un lingua
-----------------------

Un grande avantage del USA in le concurrentia global in
campos de economia, scientia e technica es su homogenitate;
isto grande stato ha un moneta, dollar, e un lingua, anglese.

Tosto etiam le Union Europee ha un moneta, euro. Pro esser
a par con nostre partenario e rival, le USA, in le grande scena mundial
il es multissimo importante que omne europeos pote communicar con le
unes le alteres sin obstaculos lingual.

1.1  Cinque o sex linguas principal? Non-communication
------------------------------------------------------

On vide articulos secundo quales pro rationes practic le numero de
linguas in le activitates del Union Europee deveni in pauc limitate a
cinque o sex linguas principal. Qual linguas? Forsan anglese, espaniol,
francese, germano, italiano ... Le svedes propaga pro svedese como le
lingua commun del blocco de statos de Scandinavia, includente Finlandia.

Etiam cinque o sex linguas es multo troppo numerose. Il es immoderate si
le parve interprisas in Finlandia e Grecia deberea esser capabile a
communicar in cinque o sex linguas quando facente negotios. Le spina del
economia national consiste de parve interprisas pro minus que cento
empleatos. Le numero de tal interprisas es solmente in parve Finlandia
104 000. Le parve interprisas non pote haber departimentos pro commercio
externe con traductores e correspondentes numerose.

Le resultato es NON-COMMUNICATION - isto termino era usate per sra. Emma
Bonino, un commissario del Union Europee, in su littera (1994 novembre
25) a Reinhard Selten, laureato del premio Nobel, re "le costos del
linguistic non-communication transnational pro consumentos usante le
servicios e pro citatanos del Union Europee in general.

1.2  Un lingua commun pro utilisationes practic - anglese?
----------------------------------------------------------

Multe personas ha comenciate proponer que on deberea
acceptar anglese como sol lingua auxiliar in le activitates
del Union Europee, perque anglese es le lingua, que es
possedite per le plus plure gentes e.g. in parve paises europee. E
anglese ha quasi devenite un lingua franca in
le tote del mundo. 

Ma anglese es un multissimo inapte lingua pro Europa - salvo Britannia.
Illo era ultragiate jam durante le 15e (dece-quinte) seculo per le
collapso del systema de vocales (The great vowel shift) de sorta que "i"
es pronunciate como ai (alicun vices como i), oo como u, a como ei
(sovente anque como a, ?o ?, ea como e, ei o ii -
ma nunquam como ea ... Un chaos total!

Quasi omne nationes europee - salvo le custodes del hereditage byzantin,
Russia, Belarus, Ukraina, Bulgaria,
Serbia e Grecia - usa le alphabeto latin. Etiam le 
pronunciation de linguas europee, includente le "byzantic", 
non se differe multo de latino. Sed le pronunciation 
anglese ha bastante pauc in commun con le latino benque 
illo usa alphabetos latin. 
Quando un anglese vide le parola "Inari" (Un laco in Lapponia
finlandese), ille pronuncia illo como "Ainari" o etiam "Ainarai". Que
ille poterea pronunciar illo latinamente, on deberea scriber illo
"Eenareeh" e nonobstante illo jam esserea longe de latino e finnese.
I.e. le nomines europee devenirea un disordine total si anglese esserea
le lingua commun in Europa. 

--------------------------------
2  Nostre hereditage greco-latin
--------------------------------

Le latino es le responsa al question lingual de Europa. Le cultura
greco-latin es le fundamento del cultura europee. Le prime stato
paneuropee era le "Imperio Sancte Roman" (Carlo Grande, ca. AD 800). Le
frontieras de isto imperio era quasi identical con de illos del EEC, le
antecessor del Union Europee, que era parturite in Roma pro rationes
symbolic. Le sequente grande paneuropeo era Carlo V, le imperator del
Imperio Sancte Germano-Roman, ca. AD 1500. Ille era un Habsburg. 

Su successor in nostre dies, Otto von Habsburg, es anque un imperator,
ma un imperator sin imperio. Ma ille es le presidente del Union
Paneuropee, un organisation multo influential, que era fundate AD 1922 e
ha habite in su filas como membros o symphatisatores tal famose personas
que Albert Einstein, Aristide Briand, Gustav Stresemann, Thomas Mann,
Winston Churchill, Charles de Gaulle, Konrad Adenauer, Bruno Kreisky,
Franz Josef Strauss e Jacques Chirac (Le presidente hodierne de
Francia). 

2.1  Latino como lingua commun in Europa?
-----------------------------------------

Le latino jocava un grande parte in tote mundo germanic usque a
Scandinavia e etiam in Finlandia. Ma qual latino
como lingua practic de Europa? Benque alicun fanaticos tenta facer
latino classic como le lingua del Union Europee, on debe forsan tener lo
troppo archaic con un grammatica multissimo difficile. Per exemplo, un
verbo regular de prime conjugation "amare" ha ca. 150 varie
formas. 

2.2  Equalitate e democratia in loco de egemonia
------------------------------------------------

In politica, commercio, juridica etc. le parte qui pote
parlar su lingua maternal ha un avantage indisputabile
super le parte qui ha le mesme lingua como su secunde o
tertie lingua. Si le sessiones del organos de Union Europee
son dominate per grande linguas national, como germano,
francese e anglese, le situation del representantes de
parve nationes es disavantagiate. 

Un exemplo interessante del altere angulo de vista:

Le prime ombudsman del Union Europee es sr. Jacob
S?erman, un finlandese. Ille diceva in un jornal 
finlandese que inter le appellationes, que son le inviate,
le numero ab Finlandia es disproportionatemente grande
perque le finnos pote scriber in finnese (Benque le lingua
maternal de sr. S?erman es probabilemente svedese ...).
Omne tal appellationes deberea scribite in interlingua.

Si omne representantes parlarea solmente in un lingua,
lingua neutral, Interlingua, le equalitate e democratia
esserea plus ben garantite.

------------
3  Neolatino
------------

Assi, qual latino como lingua practic de Europa? Probabilemente non
mesmo tal maestro del stilo como Cicero ipse usava le Latino classic in
confabulation. Le populo de Roma parlava latino vulgata, un forma de
qual era inter alteres le latino del legionarios que habeva se formate
in le peninsula iberian e ha developpate al espaniol, cataloniano,
portugese. 

3.1  Latino moderne - Interlingua
---------------------------------

Le gruppo del linguas romanic es continuante bastante
homogene. In le 1920s on comenciava de developpar un lingua, que habeva
como objecto le ultime internationalitate del vocabulario e le ultime
simplicitate del grammatica. 

Officialmente isto developpamento se organisava al IALA (International
Auxiliary Language Association) in 1924. Le activitates del IALA era
financiate i.a. per le Carnegie Corporation e le Fundamento Rockefeller
ma specialmente per sra. Alice V. Morris, le filia del
dollar-multimilliardario Vanderbilt. Inter le participatores del
activitates de IALA era tal organisationes scientific remarcabile como
le "American Association for the Advancement of Science", le "British
Association for the Advancement of Science" e institutos correspondente
in Francia e Italia e le "American Council on Education" e le "American
Council of Learned Societies". Additionalmente remarcabile linguistas de
plure universitates. 

A causa del Secunde Guerra Mundial le quartiero general
del IALA se moveva al USA. Isto nove lingua, INTERLINGUA (Le nomine
"Interlingua" era usate le prime viste in 1946,
hodie isto lingua es registrate i.a. per ISO - International
Organization of Standardization) era finite in 1951 quando IALA
publicava "Interlingua-English Dictionary" con 27 000 parolas e
"Interlingua, a grammar of the international language" per Alexander
Gode e Hugh E. Blair.

3.2  Le principios de Interlingua. Le regulas 3/4 e 4/4
-------------------------------------------------------

Un parola es adoptate in Interlingua, si illo es commun al minus tres
del linguas italian, espaniol/portugese, francese e anglese. Le regula
"3/4".

Si le parola es commun in duo de iste linguas, su existentia in germano
e/o russo es decisive.

Le forma standardisate de un parola debe esser maximalmente
conforme al linguas mentionate, i.e. apparer como le denominator commun
del vocabulos e elementos in le linguas fonte. 

Le grammario de Interlingua es multissimo simple ma sufficiente. Tote
characteristicas que son incontrate in tote le linguas de fonte son retenite in le grammatica del

interlingua, o negativemente, necun characteristica
grammatica essera retenite si illo es absente de al minus
un del linguas a base. Le regula "4/4".A causa de isto e.g. un adjectivo
non declina con su parola principal (Un charateristica anglese).

3.3  Interlingua es un lingua belle
-----------------------------------

Le linguas romanic ha un bon balancia inter le vocales e
consonantes. Su phonemas son clar. Le linguas de isto gruppo son melodic
e rhythmic. Interlingua ha omne isto bon
qualitates del linguas romanic ma nulle de su
peculiaritates - si nos non vole dicer defectos - como
blesante in espaniol o phonemas nasal in francese.

3.4  Interlingua es un lingua facile
------------------------------------

Le nationes que ha un lingua romanic como su lingua maternal pote saper
le texto in interlingua a prime
vista, plus o minus. Interlingua es anque ben comprensibile
pro anglophonos qui ha education moderate. Consequentemente a minime un
milliardo gentes in le mundo sape interlingua sin o postea parve
studiar.

E a acquirer fluentia in interlingua necessita studios que
es un fraction del travalio e tempore que es necesse con
studiar un lingua national.

---------------------------------------------
4  Le avantages de un lingua commun in Europa
---------------------------------------------

Si le tote Europa haberea un lingua practic commun, le
avantages esserea obvie e enorme. Communication in loco de
non-communication! Ecce alicun exemplos.

- Omne homine europee pote communicar con omne altere
  europee e omne interprisa con omne altere interprisa
  europee sin traductores e interpretes, un avantage
  colossal super toto pro parve firmas. COMMUNICATION IN
  LOCO DEL NONCOMMUNICATION!

- Lingua commun de scientia (conferentias, reportos,
  magazines, libros etc.)

- Medicina. Conferentias ... etc. Un europeo pote
  communicar sin traductores con medicos in omne pais
  europee e anque in apothecas.

- Technica. Documentation technic, manuales etc. in omne
  paises solmente in duo linguas, lingua national e
  interlingua (forsan anque in anglese e alicun paises ha
  plus linguas official). Sr. Bill Gates esserea multo
  felice si Microsoft deberea traducer su programmas
  pro le mercatos europee solmente a interlingua in loco de
  multo grande plure del linguas hodierne.

- Commercio. Correspondentia e accordos commercial,
  juridica commercial.

- Logistica, traffico e tourismo. Litteras e cognoscimentos
  de cargamentos. Communication inter le controlo
  aeronautic e pilotas in clar interlingua in loco del
  anglese indistincte.

- Transactiones monetar. Bancas.

- Administration e juridica. Omne directivas e altere
  documentos del Union Europee in interlingua. Il non es
  necessari de traducer omne documentos a linguas national.
  Interlingua como le lingua principal in conferentias,
  sessiones etc! Le necessitate del traductores e
  interpretes decresce multo. Interlingua como sol lingua
  auxiliar remove le besonio de traducer omne documentos a
  linguas national. Il es necesse de traducer solmente le
  documentos final. Le TRIBUNA DE EUROPA (Version de
  interlingua del organo de Parlamento Europee, vide
  http://www.interlingua.com) es un exemplo brillante de
  potentia del interlingua como portator de information a
  populos europee.

Etc.

-------------------------------
5  Le linguas national. Cultura
-------------------------------

Como un lingua neutral Interlingua non es hegemonic e
"imperialista". Il non menacia le identitate del parve
nationes e lor linguas. Como parlatores de interlingua
como un lingua auxiliar omne nationes son equal
linguisticamente. Interlingua face le frequentation cultural inter le
nationes multo plus facile. Il es
plus possibile de distribuer al extero anque libros que ha
parve circulationes perque il es (sovente) sufficiente de
traducer los al un sol lingua, interlingua.

-------------------------------------------
6  Education lingual in Europa. Interlingua
-------------------------------------------

Le Union Europee deberea facer un decision a adaptar
Interlingua como le official lingua auxiliar del UE. Post
isto decision on deberea gradualmente inseniar un cadre de
inseniatores in varie paises. Il es facile perque un
inseniante professional del linguas romanic e anglese pote
se apprender interlingua in un bastante breve tempore.
Postea interlingua devenirea un branca in le scholas.

Al principio, forsan durante un anno, duo horas pro septimana. Postea
historia e geographica del paises
estranier in interlingua (e anglese). In television le
numero del programmas in interlingua deberea devenir
significante. Omne novas re Union Europee in interlingua.
Etiam un grande parte del novas estranier ma le novas re
anglophonic paises in anglese. Textos in filmes estranier
in interlingua ma filmes del USA, Britannia e altere
anglophonic paises sin textos.

----------
7  Anglese
----------

Il es le facto que anglese triumpha ubique in le mundo. Pro
communicar con le nationes al exterior de Europa le europeos
debe posseder anque anglese. Le lingua del NATO persiste
restar anglese, etiam le lingua del technologia de informatica e
interrete. Le population active in le paises
europee deberea posseder anglese ben. On debe inseniar
anglese como hodie e presenta programmas in television como
date in le capitulo 6.

Le potentia del "imperialismo american" in le brancas de
technologia, economia e cultura es formidabile. Ma,
nonobstante, in le continente del Americas Interlingua
esserea un solution natural. Tres del quatro linguas principal in le
Americas son romanic: Espaniol, portugese e
francese, conjunctemente illes forma un contra-fortia
remarcabile al dominantia del anglese del USA e parte
anglophonic de Canada.

---------------------------------------------
8  Euroidealismo e Interlingua. ROMANI SUMUS!
---------------------------------------------

Como dicite, latino e greco son le fundamentos del cultura
europee. Il es natural que le lingua commun del Europa es
romanic. Interlingua es un lingua romanic.

Anglese non es un proprie lingua pro Europa. Nos non vole
devenir un colonia o provincia del Statos Unite de America.
Nostre ancestores spiritual son Imperium Romanum, le
Imperio Sancte Roman e le Imperio Sancte Germano-Roman.
ROMANI SUMUS!