Marte (divinitate)

Marte (in latino Mars-tis) es secundo le Mythologia roman del I seculo a.C., le Deo del guerra. Filio de Iuno e Jove, o in altere version, filio del sol Iuno. De facto Iuno, invidiose perque Jove habeva concipite ille sol Minerva, peteva le adjuta de Flora. Ista le indicava un flor magic, forsan le spino blanc, que cresceva in le campanias de Aetolia e que permitteva conciper per sol contacto. Assi Iuno deveniva matre de Marte, que illa faceva elevar per Priapo, qui inseniava al puero le arte del guerra. Marte esseva initialmente, in le etate archaic, le Deo del fertilitate, del natura e le protector per excellentia e Deo guerrier e non del guerra. Ille esseva anque Deo del fulgure, del tonitro e del pluvia. Su natura italic le faceva esser un Deo 'guida' del homines, ma ille esseva plus tarde associate exclusivemente al guerra e al battalias, como le Deo grec Ares. Perque Deo del Primavera, periodo in le qual ille esseva honorate, ille presideva le agricultura in general, como anque le guerras, que initiava justo in primavera. Le Deo, de facto, representava le virtute e le fortia del natura e del juventute, que in le tempores antique esseva dedicate al practica militar: como Deo protector del campos del calamitates agricole, in le obra “De agricultura” Cato le invocava con preces pro proteger le campos. Iste preces esseva pronunciate per le Fratres “Arvales”, in le festas de “Ambarvales”. Isto non face totevia Marte un Deo solmente agricole, ma anque agricole, e ille esseva anque patrono del fulmines e del tempestas. Il besonia in ultra recordar que a ille esseva dedicate le “Legio Sacrata”, (le Legion Samnitic), dicte anque “linteata”, perque su insignia esseva blanc. Marte, in le societate roman, assumeva un rolo multo plus importante que su correspondente grec (Ares), probabilemente perque ille esseva considerate le patre del populo roman e de tote le italicos in general, in ultra ille esseva marito de Rea Silvia e patre de Romulo e Remo, qui fundava Roma. Marte, assi, esseva considerate le patre del populo roman e le romanos se appellava inter illes “Filios de Marte”. Su plus importantes descendentes es Pico e Fauno. Le animales a ille sacre esseva le Lupo in recordation del nepote Fauno e de Romulo e Remo, le Pico, le ave del tonitro e del pluvia, le Cavallo symbolo del guerra e le Tauro importante pro le “ver sacrum”. Objectos sacre al Deo esseva le “Hastae Martiae”, le lanceas de Marte que se conservava in le sacrario del “Regia”, e le “Lapis Manalis”, le petra del pluvia (ille esseva protector del pluvias e del fertilitate). Le mense de Martio, tertie mense del anno depost le reforma del calendario de Julio Cesare, (antea illo esseva le prime mense como initio del saisones), le die de Martedi, secunde del septimana, le nomine Marco e le planeta rubie Marte, quarte del Systema solar, debe al Deo lor nomine. Marte esseva venerate con numerose nomine ultra que per le Latinos anque per le altere populos de Italia: Mars, Marmar, Marmor, Mamers, Marpiter, Marspiter, Mavors, in ultra le nomine Maris, que esseva Etrusc, ha dato le nomine al Deo Marte. Anque alicun populos Italic derivava proprie nomine de Marte como le Marsis e le lor terra Marsica, le Marrucines e le Mamertinis. Le Deo Marte, habeva multe Epithetos: Diuum deus ”Deo del Deos” nomine con le qual ille es appellate in le “Carmen Saliare”, Gradivus “ille que va”, ligate al “ver sacrum”, ergo ille qui guida e qui va in battalia. Leucesios, in le “Carmen Saliare” significa “Deo del Luce” per su characteristicas de Deo del tonitro e del fulgure, Silvanus, in le libro “De agricultura”de Cato. Marte esseva appellate Silvanus per su aspectos ligate al natura e connexe con Fauno. Marte Ultor: tarde Epitheto, date per le Imperator Augusto in honor del vindicantia super le occisores de Cesare ( ab ultor-oris = vindicator ). Le antique monumentos representava le Deo Marte quasi sempre con le helmo e le lancea, o con le gladio e le scuto, rarmente con un sceptro, alicun vice ille esseva representate nude, altere vices con le armatura e le mantello sur le spatulas, con o sin barba, con aspecto fer e combattive, a pedes o con carro con duo cavallos. Le Sabinos adorava Marte sub le effigie de un lancea, appellate “Quiris” del qual deriva le nomine del Deo Quirinus, identificate con Romulo. Le nomines Quirinus e Quirites deriva de co-uiria, id es assemblea del populo e indicava le populo como corpore de citatanos, distinguite de Populos que indicava le populo in armas. Le Deo Marte esseva honorate a partir del Rege Numa Pompilio qui institueva un consilio de sacerdotes, seligite inter le Patricios, appellate “Salis”, pro vigilar sur le dece-duo scutos sacre, le “Ancilias”. Iste sacerdotes esseva recognoscite per le lor tunica purpuree. Le sacerdotes “Salis” secundo un legenda esseva create per le Rege Deo Fauno in honor de Marte. Marte esseva anque le Deo del Primavera, del Religion national roman e per isto venerate in martio, le mense que habeva su nomine con le “Feriae Martis, le Equirria, le Agonium martiale, le Quinquatrus e le Tubilustrum”. Altere ceremonias importante eveniva in le menses de februario e octobre. Le Feriae Martis habeva loco del 1e al 14 de martio. Durante le Feriae le dece-duo “Salis Palatines” percurreva in procession le Urbe, portante cata uno le scuto “Ancile” e se stoppava omnenocte a un station diverse (le “mansio”). Le sacerdotes “Salis” in le percurso exequeva un dansa con un rythmo de tres tempores, le “tripudium”, e cantava le antique e mysteriose “Carmen Saliare”. Le “Equirria” (27 de februario e 14 de martio), esseva dies sacre con significato religiose e militar, pro le Armea e le moral public. Le sacerdotes faceva ritos de purification pro le Exercito e il habeva cursas de cavallos in le “Campus Martius”, loco foras le “pomerio”, dedicate al Deo e ubi il habeva le “Ara Martis”. Le 19 de martio habeva loco le “Quinquatrus”, durante le qual le scutos esseva mundate. Le 23 de martio il habeva le “Tubilustrium”, dedicate al purification del trompas usate per le “Salis” e al preparation del armas depost le pausa hibernal. Le 24 de martio le “Ancilias” esseva reportate in le sacrario del Regia. In le altere menses dedicate a Marte il habeva le “Equus October” (15 de octobre) con un cursa de bigas. Le cavallo de dextera del trio vincente esseva sacrificate al Deo con un colpo de lancea del “Flamine martial”, le principal sacerdote de Marte. Le cauda del cavallo esseva taliate e su sanguine essevadispersate in le corte del Regia. Depost il habeva un battalia traditional inter le habitantes del Suburra, que voleva le cauda pro portar lo in le “Turris Mamilia” e le habitantes del Via Sacra que lo voleva pro le Regia. Le 19 de octobre habeva loco le “Armilustrium”, dedicate al purification del armas e a lor conservation pro le hiberno. Omne cinque annos il habeva in le “Campus Martius” le “Suovetaurilia”, ubi ante le Altar de Marte (Ara Martis) il habeva un rito de purification con un sacrificio de un bove, un porco e un ove. In le litteratura roman Marte esseva unite a Venus, Dea del beltate e del Amor, como in le mythologia hellenic Ares es unite con Aphrodite. 

traduction Francesco Galizia