Justiniano I de Byzantio

Traduction in Interlingua per Francesco Galizia

Ravenna, le corte de Justiniano

Flavio Petro Sabbatio Justiniano, in latino Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus, melio note como Justiniano I le Grande (Tauresio, 11 maio 482 – Constantinopolis, 14 novembre 565), es stato un Imperator byzantin, ab le 1 augusto 527 al su morte. Justiniano era uno del plus importante soveranos byzantin; le su governamento coincideva con un periodo de auro per le Imperio de Oriente, ab le puncto de vista civil, economic e militar, con le reconquesta de parte del territorios del Imperio de Occidente. Justiniano portava avante un projecto de edilitia civil que ha lassate obras architectonic de notevole importantia como le ecclesia de Hagia Sophia a Constantinopolis. Le major hereditate lassate ab le Imperator es le recolta normative del 535, pois cognoscite como Corpus iuris civilis, un collection homogenee del leges roman que es al base del derecto civil.

Biographia: Juventute e ascension al poter (482-527): Justiniano nasceva in un parve village clamate Tauresio, in Dardania, in le 482, ab un familia illyric romanisate; le matre Vigilantia, il era soror del general Justino, ille era adoptate per le su oncle, qui le assecurava un bon education. Justiniano completava le classic curso de studios, occupante se de jurisprudentia e philosophia. Le su carriera militar era contrasignate ab rapide avantiamentos, favorite ab Justino, post le su proclamation ad imperator in le 518: Justiniano esseva nominate consule in le 521, e plus tarde commandante del exercito de Oriente. Ille habeva le function de regente, multo ante qui Justino le nominava imperator associate le 1 april 527. In le 525, Justiniano sposava Theodora, una actrice theatral, de grande beltate e intelligentia; qui habera multe influentia in le politica del imperio, Theodora moriva in le 548, Justiniano le superviveva per quasi 20 annos. Le 1 augusto del anno 527, moriva Justino, e Justiniano restava le unic imperator. Le su regno constitueva un epocha distincte del historia del Imperio byzantin e del Ecclesia Orthodoxe de Oriente. Ille esseva le ultime imperator a tentar de restaurar le Imperio roman, reconquireva gran parte del territorios del Imperio roman de Occidente. Ille pensava que le existentia del ben commun era confidite al armas e al lege, pro isto reformava le legislation e scribeva cello que esserea devenite un monumento a su perenne memoria, codificante le derecto roman in le Corpus iuris civilis. Justiniano modificava le systema provincial in modo differente ab le principios de Diocletiano, iste reformas los prevideva cencentrar in un unic persona le poter administrative e militar (que secundo Diocletiano debeva remaner separate) , le abolition de alicun vicarios e le union de parve provincias in provincias plus grande. Iste reformas remonta al annos 535 e 536 pro facer terminar le conflictos inter autoritate civil e autoritate militar. Cypro, Creta, Rhodos, le Ciclades, Lesbo, Chio e Lemno esseva unite in le "Prefectura del Insulas" sub le commando de un quaestor exercitus . Justiniano, elevava le praeses de Phenicia al rango de spectabilis e le praeses de Palestina a proconsules, que demonstra le voluntate del Imperator de augmentar le poter del autoritate minor. In le mesme tempore ille reduceva le poter del governatores plus potente, como per exemplo le Prefecto del pretorio de Oriente e le Conte de Oriente, iste ultime degradate a simplice governator provincial. Le diocesis de Asia e Pontus il era abolite e le vicarios deveniva, con le titulo de Comes Iustinianus e con poter sia civil que militar, governatores del provincias de Phrygia e Galatia. Justiniano aboliva le vicario de Thracia e confereva le administration al Praetor Iustinianus. In Egypto, reputante troppo onerose per un sol homine governar le diocesis egyptian, limitava le autoritate del Prefecto Augustee (le vicario de Egypto) al sol provincias de Alexandria e de Aegyptus I e II con le titulo de dux e le autoritate civil e militar. Le provincias del Thebaide il habeva un dux, anque le duo Libyas il era governate ab un dux, al dependentia del prefecto de Oriente. Quando Africa e Italia esseva conquirite, Justiniano restabiliva le prefecturas del pretorio de Africa e de Italia. In le 541 Justiniano aboliva le consulato, ab ora in pois le titulo de consule deveniva un carga que le Imperator assumeva in le prime anno de regno. Ille dava major autoritate al difensor civitatis, le magistrato que defendeva le derectos del populo. Instituiva le carga de quaesitor, un magistrato que investigava sur le provinciales qui se transfereva a Costantinopolis.

Le activitate legislative: Justiniano conquireva le fama in le historia, per le su revolution juridic, que organisava le derecto roman, in un forma e uno schema organic que es al base del lege de diverse nationes hodierne. Le activitate pote esser subdivise in tres periodos. Le "prime periodo”, ab le 528 al 534, il era characterisate per le preparation e le publication de:

• Le prime Codice (Novus Iustinianus Codex), ab le 528 al 529.
• Le Digesto o Pandette (Digestum, seu Pandectae), ab le 530 al 533, un collection de iura (obras de juristas sub le guida de Triboniano).
• Le Institutiones (Institutiones Iustiniani sive Elementa), del 533, destinate al inseniamento del derecto in le scholas.
• Le secunde Codice (Codex repetitae praelectionis), del 534, le Codice ver e proprie con le recolta del leges imperial.
  

Le labor era coordinate ab Triboniano: le quaestor sacri palatii de facto il era un grande jurista. Le "secunde periodo", ab le 535 al 542, era characterisate ab un legislation per medio del Novellae constitutiones . Le "tertie periodo", in fin, ab le 543 al 565, videva un minor activitate legislative. Le Corpus Iuris Civilis il era formate ab obras, in le qual le nove leges se harmonisava con celle antique. In le prime periodo le leges esseva scripte in latino, lingua official del imperio, ma poco cognoscite ab le citatanos del provincias oriental (anque si le mesme Justiniano era de lingua, cultura e mentalitate latin e parlava mal le greco). Le latino de facto era le lingua del administration, del justitia e del exercito, ma le principal linguas usate in le parte oriental del imperio los era: le greco, le copto in Egypto, le aramaico in Syria e le armenio in Asia Minor. Si le dominio roman, republican ante e imperial post, il era resultate a imponer con successo le proprie derecto e le su institutiones politic e militar, le substrato cultural del provincias oriental continuava ad esser de typo hellenistic. Pro isto, le obras successive los veniva redigite in greco, lingua plus utilisate ab le populo e in le uso administrative quotidian. Le Corpus forma le base del jurisprudentia latin (includite le derecto canonic: ecclesia vivit lege romana), collige insimul le fontes in cuje le leges e le altere regulas los era expresse: leges, senatusconsulta, decretos imperial, rescriptos, opiniones e interpretation del juristas (responsa prudentium). Le Corpus il es definite un "monumento al sapientia juridic de Roma" et era al base del studios juridic e del institutiones politic in Europa, tanto que ancora hodie constitue le fundamento de multe systemas juridic national in le mundo. Dante in le su Divin Comedia, face celebrar a ille le volo del Aquila roman, id es le unification politic del mundo, confidite ab Deo al romanos, como base per le union religiose, pro le salvation universal e proque le homines sub le guida de un juste prince poterea pervenir al felicitate terren.

« Cesare io era e son Iustiniano,
que, per voler del prime amor qui io senti,
de intra le leges io traheva le troppo e le van.»

( Dante, Divin Comedia - Paradiso, Canto VI, 10-12)

Guerras in Africa: In le anno 533, Justiniano declarava guerra al Vandalos, in le 530 le lor rege Childerico, era stato de facto dethronisate ab le cosino Geilamir. Belisario obteneva le commando del expedition e in Africa, ille vinceva le Vandalos presso Ad Decomum, apud Carthagine. Duo dies post Belisario infligeva un altere disfacta al Vandalos a Tricamaro, e les constringeva a render se. Le Imperio retornava assì in possession del Africa vandalic, Sardinia, Corsica e le Baleares. In le april 534, Justiniano promulgava un lege pro le organisation administrative del nove territorios, le Augusto restabiliva le vetule administration, e promoveva a prefecto del pretorio le governator de Carthagine; le commandante militar era le magister militum Africae, con un magister peditum e quatro dux al commando de Tripolitania, Byzacena, Numidia e Mauretania

Guerras in Italia: Justiniano proclamava le guerra contra le Ostrogothos, que les governava le Italia, post le occision del regina Amalasunta, ab parte de Theodato, pro ascender al throno. Le imperator confideva a Belisario, consule per le anno 535, de reconquirer le Italia, durante que Mundo invadeva le Dalmatia. Belisario conquireva le Sicilia, e in le 536 transversava le stricto de Messina, occupava le Italia meridional e pois conquireva Roma. In le mesme tempore le Gothos, occideva Theodato, pro eliger rege Vitige (Wimges), le qual preparava le offensiva. Durante le assedio de Roma del 537 – 538, Belisario, peteva, nove reinfortios, qui los arrivava al commando de Narsete (Narses), le qual initiava le conquesta del Emilia in disaccordo con Belisario. Le disunion del exercito imperial, comportava le reconquesta gothic de Milano, alora Justiniano reappelava Narsete a Constantinopolis. Assi Belisario poteva reprender le reconquesta del Italia, ille se appropiava del capital del Gothos Ravenna, e faceva prisionero le rege Vitige, qui portava a Constantinopolis. Justiniano inviava Belisario a oriente, a defender le imperio ab le Persia. Depost haber sancite un nove pace sul fronte oriental, Belisario faceva retorno in Italia (544), ubi le Ostrogothos, sub le guida del nove rege Totila, les habeva occupate Roma e altere territorios. Nonobstante isto, Belisario reconquireva le Urbe. In fin, Justiniano, le reappelava a Constantinopolis, ubi ille era recipite con grande honores (548). Depost le partita de Belisario ab le Italia, Totila occupava de novo Roma e altere citates, e invadeva anque le Sicilia e le Sardinia. Justiniano, inviava in Italia le generale Narsete qui disfaceva le Gothos e occideva Totila, e assi conquireva tote le Italia (553); ma le septentrion del peninsula esseva invadite ab Francos et Alamannos. In le annos successive il era conquirite le citates a nord del Po, in le 559 Milano e le Veneto, in le 562, con le rendition de Brescia e Verona, le conquesta del Italia il era completate. Con le Pragmatic Sanction del 554 le legislation imperial il era extendite al Italia. Le Dalmatia faceva parte del prefectura del Illyrico e le prefectura de Italia era limitate al peninsula italian, con exclusion del insulas. Le maxime autoritate civil era le prefecto del pretorio qui resideva a Ravenna, ma ille era sempre limitate ab le autoritate militar. Narsete, le generalissimo (strategos autokrator) de facto governava le Italia. Le conquesta del Italia era totevia ephemere: depost le morte de Justiniano, in le 568, le Longobardos les invadeva le Italia per circa duo tertie.

Conquesta del Espania meridional: In le 551 le regno visigothic era dividite ab un guerra civil: Athanagildo, era contra le rege Agila I, ille peteva adjuta militar al Imperio roman de Oriente pro dethronisar le legitime soverano; Justiniano acceptava le requesta de adjuta de Athanagildo, dava le commando del expedition a Liberio, qui invadeva le Espania; circum le 555 le guerra civil terminava con le occision de Agila e le ascension al throno de Athanagildo, le territorios occupate in le Espania meridional formava le nove provincia de Spania, usque al 624. Le Byzantinos il ha occupate parte del Espania, non sol pro le projecto de restauratio imperii de Justiniano, ma anque pro impedir al Visigothos de invader le Africa byzantin.

Le guerras in Oriente e in Illyria: Le disequilibrio create a oriente pro le campanias in Europa occidental, permitteva al Persianos, intra le 540 e le 562, de invader le Armenia e le Syria, e de expugnar anque Antiochia. Justiniano inviava Belisario contra le Persianos in le 541, le conflicto durava usque le 557 ma sol in le 561, esseva subscribite le pace con le qual le Byzantinos les habeva de novo le controlo del region. In ultra anque le frontieras illyric il era in periculo ab parte del Slavos que, les invadeva quasi cata anno le Illyria e saccheava le provincias byzantin sin incontrar resistentia. Le Barbaros (intra le qual le Hunnos) in le 559 perveniva a menaciar directemente Constantinopolis, et esseva rejectate, sol gratias al legionarios de Belisario.

Constantino I, le Grande

Traduction in Interlingua per Francesco Galizia

Flavio Valerio Aurelio Constantino, ( latino: Flavius Valerius Aurelius Constantinus; Naissus, 27 februario 274 – Nicomedia, 22 maio 337), era un Imperator roman ab le 306 usque al su morte. Constantino il es un del figuras plus importante del Imperio roman que reformava e favoriva le diffusion del christianismo. Inter le su intervention plus significative: le reorganisation del exercito e del administration, le creation de un nove capital a oriente (Constantinopolis) e le promulgation del Edicto de Milano, sur le libertate religiose. Il es considerate sancto e "simile al apostolos" ab le Ecclesia orthodoxe e ab alicun Ecclesias catholic oriental. Ma le su nomine non es presente in le Martyrologium Romanum, le catalogo official del sanctos del Ecclesia catholic.

Biographia: Ille era filio de Constantio Chloro e del su prime uxor Helena. Ille habeva un statura imponente, et era dicte Trachala per le su large collo. In le 288, Constantio esseva nominate Prefecto del Pretorio, commandante militar del Gallias, ab Maximiano, cesare de Diocletiano, et habeva multe successos in iste rolo, a ille resultava anque de vincer le usurpator franco Carausio, qui habeva conquirite le region del Rheno. Gratias a iste successos in le 293, in base al systema del Tetrarchia volite ab Diocletiano, esseva nominate cesare ab le augusto de Occidente Maximiano, de cuje ille sposava le filia Theodora. Le juvene Constantino era confidite al Augusto de Oriente, Diocletiano, ille il era educate a Nicomedia, presso le corte del imperator, sub le qual initiava le carriera militar: il era tribuno ordinis primi, viagiava in Palestina e partecipava al guerra contra le Sarmates. Con Diocletiano iva in Egypto in le 296 e inde combatteva sub Galerio, cesare de Oriente, contra le Persia e ancora contra le Sarmates. Le 1e. maio del 305, Diocletiano abdicava a favor del proprie cesare Galerio e le mesmo faceva in occidente Maximiano, con Constantio. Galerio nominava proprie cesare le nepote Maximino Daia, e Constantio seligeva como successor Flavio Valerio Severo. In iste momento Constantino attingeva le patre in Britannia e conduceva con ille alicun campanias militar in le insula. Le 25 julio 306, in Britannia le patre Constantio Chloro moriva presso Eboraco, le actual York e le exercito, proclamava Constantino nove augusto de occidente, contra le systema del tetrarchia, ideate ab Diocletiano. Le guerras civil (306-324) : Le proclamation de Constantino ad augusto era evenite secundo un principio dynastic, in vice del systema de succession per cooptation qui Diocletiano habeva cercate de instaurar. Le crise del tetrarchia portava ad un longe serie de guerras civil. On habeva al initio quatro augustos: Galerio e Maximino Daia in Oriente, Valerio Licinio in Illyria e Constantino in Occidente, durante que Massentio, le filio de Maximiano, restava como usurpator a Roma, in Italia e in Africa. Al initio Constantino se alliava con Maximiano, depost haber sposate le filia de ille Fausta. Al morte de Galerio in le 311, le tres augustos remanite on coalisava tote, contra Massentio; Constantino, reuniva un exercito constituite anque ab barbaros, ultra a Germanos, anque Celtas de Britannia e Gallia, ille moveva al volta del Italia a transverso le Alpes, con 90.000 soldatos e 8.000 cavalleros. Ille post haber battite per duo vice Massentio, ante presso Torino e pois a Verona, lo vinceva definitivemente in le battalia de Ponte Milvio, a Saxa Rubra longe le via Flaminia, al portas de Roma, le 28 octobre del 312. Con le morte de Massentio, le Italia era tote de Constantino. Durante iste battalia, esserea evenite le celebre e legendari apparition del cruce con le inscription: In hoc signo vinces, que haberea avicinate Constantino al christianismo. Augusto de Occidente (313-324) : Le anno sequente, Maximino Daia veniva vincite in Oriente ab Licinio e se suicidava. Entrante victoriose in Nicomedia Licinio promulgava un rescripto (Edicto de Milano), con cuje a nomine de ambes le augustos, esseva recognoscite le libertate de culto per tote le religiones, terminava assi officialmente le persecutiones contra le christianos, le ultime del quales, initiate ab Diocletiano inter le 303 e le 304, il era terminate in le 311 per ordine de Galerio, ante de morir. Constantino e Licinio, les habeva un prime vice un conflicto in le 314, (con le pace le Illyrico iva a Constantino) e de novo in le 323. Con le disfacta final de Licinio, post le battalias de Adrianopolis e de Crisopolis in le 324, Constantino remaneva le unic augusto.

Unic imperator (324-337) : Iste periodo initiava con una serie de occision, a partir ab celle del su antique rival Licinio, evenite in le 325. Le anno sequente Constantino faceva occider a Pola, in Istria, le filio primogenito Crispo, filio del prime uxor Minervina, per un presumpte relation con Fausta e in ultra Liciniano, filio del soror Constantia e de Licinio. Inde veniva occise anque le uxor Fausta. Sempre in le 326 on initiava le labores per le construction del nove capital “Nova Roma” in le sito del ancian citate de Byzantio, sur le stricto del Bosphoro, le loco era seligite como capital in le 324, per le su position strategic. Le citate era inaugurate in le 330 con le nomine de Constantinopolis. Hic Constantino il era baptisate ante de morir: le su corpore era sepellite in le ecclesia del sancte Apostolos. Le citate restara pois usque al 1453 capital del Imperio byzantin. Administration: Reprendente le Tetrarchia de Diocletiano que prevideva duo Augustos e duo Cesares, le Imperio era dividite in quatro prefecturas, tote sub le guida de un unic Imperator:

• del Gallias, comprehendente le Gallia, le Hispania e le Britannia.
• de Italia, que comprehendeva le Italia, le Sicilia, Sardinia e Corsica, Retia e le Africa ab le Syrtis Major usque le Mauretania Caesariensis.
• de Oriente, con tote le provincias del Asia Minor, Cypro, Armenia, Syria, le Egypto e le pentapolis Cyrenaica, ultra a Thracia e Mesia inferior.
• del Illyrico, comprehendente le Macedonia, le Thessalia, Creta, le Hellade, le Epiro, Illyria, Dacia ripensis, Dardania, Mesia superior, usque al Pannonia, Norico e Valeria.

Le prefecturas, dividite in dece-tres diocesis, subdividite in provincias, de cuje le Oriente era governate ab un Conte de Oriente, e le Egypto ab un Prefecto Augustee, e le alteres undece ab Vicarios. Al interno de iste prefecturas il era separate le poter civil e politic, ab cello militar: le jurisdiction civil e juridic era confidite a un prefecto del pretorio, a cuje il era subordinate le vicarios del 13 diocesis et le governatores del provincias. Le prefectos habeva iste functiones:

1. le supreme administration del justitia e del financias.
2. le application e le modifica del edictos general.
3. controlo del governatores del provincias.
4. le tribunal del prefecto judicava cata question, civil o penal, e le sententia il era definitive.
   
   

   

   
   

Le bureaucratia esseva subdividite inter le affaires del corte, confidite a quatro functionarios, e le affaires del Stato, guidate ab altere tres, tote illes, insimul al prefectos urban, les componeva le Concistorium principis ("Consilio del princes"). Le quatro functionarios del corte les era: le comes rerum privatarum ("ministro del affaires private"), le praepositus sacri cubiculi ("preposito del sacre cubicolo"), duo comites domesticorum ("ministros del domesticos"). Le tres administratores del Stato il era: le magister officiorum ("maestro del officios"), le quaestor sacri palatii ("questor del sacre palatio"), le comes sacrarum largitionum ("ministro del sacre donationes").

Politica extere : Jam al tempore de quando era Cesare in Occidente, circum le annos 306 - 310, Constantino habeva successos militar contra Alemannos e Francos. Divenite Augusto in Occidente in le 313 fermava un nove invasion de Francos in Gallia. Depost le prime crise con Licinio, obteneva nove victorias contra le barbaros longe le Danubio; le Iazyges in le 322, e le Gothos in le 323. Constantino unic augusto, confideva al filios le defensa del Occidente contra Francos e Alamannos (obtenente in le 328 le titulo de Alamannicus maximus, insimul al filio Claudio Constantino) . Divideva le imperio in le anno 335, inter le filios como Cesares: assignava al futur Constantino II, Gallia, Hispania e Britannia, a Constantio II le provincias asiatic, le Oriente e le Egypto e a Flavio Constans le Italia, le Illyrico e le provincias african. Constantino in le su ultra trenta annos de regno habeva le aspiration de reconquirer, non sol tote le territorios del Imperio de Traiano, ma supertoto a devenir le protector de tote le Christianos, anque ultra le Imperio.

Exercito: Le prime cambios apportate ab Constantino in le nove organisation del exercito roman, il era effectuate subito post le victoriose battalia de Ponte Milvio, contra le rival Massentio in le 312. Ille disfaceva le guarda pretorian e le esquadron de cavalleria del equites singulares. Le posto del pretorianos il era prendite ab le nove formation del scholas palatian, le qual pois habeva longe vita a Byzantio. Le guida del exercito era subtrahite al prefectos del Pretorio, e confidite al: magister peditum (per le infanteria) e le magister equitum (per le cavalleria). Le grados del nove hierarchia militar prevideva, ultra al centuriones e tribunos, anque le duces, le quales habeva le commando territorial de parte del frontiera provincial. Constantino, removeva ab le frontieras le major parte del legionarios e les installava in le citates (creation del comitatenses) . Monetation: In le 309-310, Constantino con le reforma monetari, introduceva un moneta de auro, le solidus, con un peso de 4,54 g. par a 1/72 de libra, plus legier del aureo, que valeva 1/60 de libra. On retornava al systema bimetallic de Augusto cuneante le siliqua de argento, de 2,27 g. par a 1/144 de libra, le miliarense, con un valor duple del siliqua, e que habeva le mesme peso del solidus. Le follis, de bronzo, era substituite ab le nummus centonionalis, un moneta de 3 g. Le solidus de Constantino restava in uso per seculos in le imperio byzantin. Succession: Constantino moriva le 22 maio 337, non nominava le su successor, ma le poter era dividite inter le su tres filios Constans I, Constantino II e Constantio II e duo nepotes Dalmatio e Annibaliano. Constantio, qui era in Mesopotamia tornava a Constantinopolis, ubi organisava e presentiava al cerimonias funebre del patre, con iste gesto reinfortiava le su derectos como successor et obteneva le appoio del exercito. Le tres cesares on reuniva a Sirmio in Pannonia, ubi illes le 9 septembre 337 , esseva acclamate Augustos ab le exercito e les divideva le Imperio, ma le division del poter inter le tres fratres durava poco: Constantino II moriva in le 340, Costans in le anno 350, era deponite ab le usurpator Magnentio, assi Constantio II remaneva le unic Augusto.

Constantino e le christianismo : Durante le III seculo le religion pagan on era transformate, ab le influxo del cultos de origine oriental, on era diffundite un sincretismo con venaturas de monotheismo e on tendeva a vider in le imagines del deos traditional le expression de un unic Esser divin. Un forma politic a iste aspiration era date ab le imperator Aureliano (275), con le institution del culto official del Sol Invictus ("Sol Invicte"), con elementos del culto solar de Mythra de origine oriental, le culto era diffundite in le exercito, supertoto in occidente. Ancora per alicun annos post le battalia de Ponte Milvio in oriente (Alexandria, Antiochia, Nicomedia, etc.) on continuava a producer monetas dedicate a Jove salvator ("Iovi conservatori"); in le mesmo periodo in le occidente (Arles, London, Lyon, Augusta Treverorum, Pavia, etc) on continuava a cunear monetas dedicate al Sol invictus. Le imperator on presentava como le autoritate supreme in terra al mesme modo como le Sol lo era in celo; in un emission del 316, le cuje inscription diceva: SOLI INVIC COM DN (soli invicto comiti domini). A Pavia (Ticinum) on cuneava in le 315 un medalion de argento in cuje le monogramma de Christo era reproducte supra le helmo plumate del imperator. Solmente depost le victoria sur Licinio, compareva le typologia del labaro imperial con le monogramma de Christo, e dispareva ab le monetas sia le imagines del Sol invicte sia le corona radial, altere symbolo apollinee e solar. In le 326 appareva le diadema, symbolo monarchic de typo hellenistic. Le statuas del deo Sol, los era adornate del symbolo del Cruce. Le rolo de Constantino in le ecclesia christian il era importante, ma ille manteneva sempre le titulo de Pontifix maximus del religion pagan; carga que habeva tote le imperatores roman a partir ab Octaviano Augusto. Le mesmo les faceva le su successores christian usque le 375. Constantino, depost le battalia de Ponte Milvio, donava a Papa Silvestro I, le Palatio del Laterano, ille consignava assì al papa Roma e dava initio al poter temporal del ecclesia, illo era le “ Donation de Constantino”, ma le philologo italian Lorenzo Valla demonstrava como le documento essseva un falso. Le festivitate religiose plus importante del christianismo e del religion solar esseva facte coincider. Le jorno natal del Sol e del deo Mythra, le 25 decembre, deveniva anque cello del nascentia de Jesus Christo. In le 321, il era introducite le septimana de setpe dies et era fixate como die de reposo le dies Solis ( "die del Sol"), que es le nostre dominica.

 BON NATAL E FELICE ANNO NOVE 2023