BON NATAL FELICE ANNO NOVE 2020

Alessandro Manzoni

Traduction in Interlingua per Francesco Galizia.

Alessandro Manzoni, (Milano, 7 martio 1785 – Milano, 22 maio 1873), era un scriptor, poeta, e dramaturgo italian. Es considerate un del major romanceros italian de tote le tempores per le su celebre romance Le Promisse sposos, fundamento del litteratura italian. Manzoni habeva le merito principal de haber create le basis per le romance moderne e de haber assi patronisate le unitate linguistic italian, sur le sulco de ille litteratura moral e civil proprie del Illuminisme italian. Passate ab le stylo neoclassic a celle romantic, Manzoni, devenite fervente catholic con tendentias liberal, lassava un signo indelibile anque in le historia del theatro italian e in celle poetic. Manzoni era in contacto epistolar con le melior cultura intellectual francese, con Goethe, con Antonio Rosmini e, con le novitate esthetic britannic (influxo de Sir Walter Scott pro le romance).

 

Biographia:

Alessandro Manzoni proveniva, ab le latere materne, ab un familia illustre, le Beccaria, le granpatre materne de Manzoni, era Cesare Beccaria, autor del tractato Del delictos e del penas. Plus modeste era le familia paterne, don Pietro Manzoni, le patre de Alessandro, descendeva ab un nobile familia, le ancestre de Alessandro, don Pietro Manzoni (1657-1736) habeva recepite le feudo de Moncucco de Mirasole, in Pedemonte in le 1691, e per iste conte, ma le titulo a Milano non era valide proque "estranie". Roma le 28 junio 1872, recognescera le su derecto al titulo de conte que sera mantenite ab le su descendentia. Depost le separation del genitores, le 13 octobre 1791, Manzoni esseva accompaniate per le matre al collegio Sancte Bartolomeo de Merate, ubi remaneva cinque annos. In le april del 1796 vadeva al collegio de Sancte Antonio, a Lugano, in cuje remaneva usque al septembre del 1798. Per pois retornar, le 7 augusto 1799, a Milano al collegio Longone usque al junio 1801. Alessandro, faceva amicitia con Giulio Visconti e Federico Confalonieri qui esseva sue companiones de classe. Un die del anno scholastic 1800-1801, le alumnos recipeva un visita per Vincenzo Monti, qui ille considerava le plus grande poeta vivente. Le formation cultural de Manzoni era basate sur le mythologia e litteratura latin, duo, son le autores classic predilecte, Virgilio et Horatio, ultra al influxo de Dante e Petrarca, inter le contemporanee, insimul a Monti, il ha Parini e Alfieri. Le su prime experientias poetic son del 1801, quando initiava a scriber le traduction, in hendecasyllabos, de alicun partes del Eneides e del Satira per Horatio. Viveva ab le estate 1801 al 1805 con le ancian patre don Pietro, et era anque le epocha del prime amor, illo per Luigina Visconti, soror del su amico Ermes, la revidera a Genova, sposate al marchese Gian Carlo Di Negro. Le juventude de Manzoni es signate ab un sojorno a Venetia (octobre 1803 - maio 1804) presso le cosino Giovanni Manzoni, durante le qual cognosceva le nobildomina Isabella Teotochi Albrizzi, un vice musa de Foscolo. Manzoni, faceva amicitia anque con Francesco Lomonaco, un exiliato lucan, e Vincenzo Cuoco, anque ille exiliato ab Napoli post le restauration borbonic del 1799. Le vicinitate al ambiente neoclassic, e a Vincenzo Monti professor al universitate de Pavia, induceva Manzoni a frequentar alicun cursos de eloquentia tenite per le poeta, inter le 1802 e le 1803. Facera amicitia con studentes universitari: Andrea Mustoxidi, Giovan Battista Pagani, Ignazio Calderari, Ermes Visconti e Luigi Arese. In iste periodo scribeva: Del triumpho del libertate, Adda e Le quatro sermones, que los habeva le vestigio de Monti e de Parini, ma anque le echo de Virgilio et Horatio. In le 1805 Manzoni esseva invitate a Paris, per le matre e Carlo Imbonati sue amante, Alessandro acceptava, ma non faceva in tempore a cognoscer le conte qui moriva le 15 martio. Le juvene, ora de vinti annos, perveniva in le capital francese le 12 julio, e sojornava con le matre a Place Vendome. Manzoni, per le conte scribeva le ode In morte de Carlo Imbonati. Sovente, matre e filio vadeva ad Auteuil, ubi se reuniva le circulo intellectual del vidua del philosopho Helvétius, e al Maisonnette de Meulan, partecipante al circulo litterari del Idéologues, Alessandro stringeva amicitia con Claude Fauriel e Pierre Cabanis, autor de un texto spiritualista, anque si le Esser supreme non coincide con le Deo christian. Intertanto, matre e filio lassava un prime vice Paris in le junio 1806, pro ordinar le ultime practicas legal relative al hereditate de Imbonati, que includeva anque le villa de Brusuglio. A septembre, les era de retorno in Francia, le secunde viage in Italia era in le februario 1807: le littera a Fauriel, scripte le 17, diceva que in ille die Manzoni era a Susa et habeva passate le Moncenisio, e a martio era a Genova. Le 20 martio, veniva a saper qui le patre era gravemente malade, e durante le viage que lo conduceva a Milano, apprendeva del su morte. Alessandro, era nominate per le patre herede universal, et a maio era novemente a Paris. Giulia Beccaria cercava un sposa pro le filio, illa cognosceva a Paris Charlotte Blondel, parente del familia calviniste del banchero François Louis Blondel, qui viveva a Milano con le uxor Marie e le filia de dece-sex annos Enrichetta. Gratias a Charlotte il ha del contactos familiar, e a septembre del 1807, Manzoni e le matre vadeva a Milano pro facer le cognoscentia de Enrichetta e del genitores. Manzoni al incontro remaneva incantate per le dulcor e puressa del puera. Le matrimonio, que sera multo felice e il habera le nascentia de dece filios, era celebrate le 6 februario 1808 a Milano, ante con rito civil presso le Municipio e, plus tarde, con rito calviniste in le casa del familia Blondel. Le sposos, con Giulia, vadeva a Paris, in le mesme anno, le 23 decembre, nasceva le primogenita Giulia Claudia, qui era baptisate le 23 augusto del 1809 in le ecclesia de Sancte Nicolas a Meulan, secundo le rito catholic e con Fauriel como patrino. Depost le baptismo catholic de Giulia, Manzoni, adressava a Papa Pius VII, le autorisation per le matrimonio catholic, e in le mense de novembre perveniva le autorisation papal, e le 15 februario 1810, in le casa de Ferdinando Marescalchi, ministro del Relationes Estranie del Regno Italic, e le parocho del ecclesia del Madeleine officiava le function. Manzoni besoniava de tranquillitate, e lassava Paris con le familia le 2 junio, directe a Brusuglio. A Milano, le 2 octobre 1813, comprava un casa in via del Morone, ubi le autor haberea passate le resto del su vita. In le annos sequente le membros del familia Manzoni, cresceva de numero. Depost le morte de Luigia, nascite e morite in le mesme die (5 septembre 1811), le 21 julio 1813 vide le luce le prime filio masculo, Pietro Luigi, le 25 julio 1815, le nascentia de Cristina. Pois in poc annos les nasceva anque Sofia (12 novembre 1817), Enrico (7 junio 1819), Clara, in le augusto 1821; 13 menses postea, Vittoria, Filippo in le martio 1826 e Matilde in le maio 1830. In le 1812, initiava le scriptura del Hymnos sacre: Le Resurrection, Le nomine de Maria, Le Natal, Le Passion, scripte inter le april 1812 e le octobre 1815, Le Pentecoste, initiate in le 1817, era completate in le 1822, le autor initiava in le mesme annos, le duo tragedias e Le Omne-sanctos (1830-1847). Le poesia religiose es completate ab le Strophas per un Prime Communion. Intertanto Napoleon, depost le campania de Russia del 1812, era vincite in le battalia de Lipsia del 1813. Anque le Regno Italic, cadeva e le vicerege Eugenio de Beauharnais lassava Milano. Manzoni contribueva al sentimento patriottic con le duo cantiones: April 1814 e le Proclama de Rimini (april 1815), ubi Manzoni reflecte sur le homonyme discurso del rege de Napoli, Joachin Murat per le defensa de Italia. In le jenuario del 1816, Madame de Stael scribeva, sur le prime numero del Bibliotheca Italian, un articulo contra le neoclassicismo. Le Italia, habeva un tradition neoclassic gratias ad autores como Parini, Alfieri, e Monti, al successive querelle inter classicistas (guidate per Pietro Giordani) e romanticos (Ludovico de Breme e Giovanni Berchet), Manzoni anque si appoiava le parte del romanticos e partecipava al Cameretta litterari con Ermes Visconti, Gaetano Cattaneo, Tommaso Grossi e le poeta dialectal Carlo Porta, refusava de collaborar sia al Bibliotheca Italian que al su successor, Il Conciliatore. Manzoni lassava le signo anque in le historia del theatro italian, ille interveniva sur le structura del drama, le qual non debe ingagiar se a describer le verosimilante e le motion del anima del protagonistas, campo del poeta e non del historicos. Le fructos de tal reflexion theoretic on pote trovar in le tragedias Le Conte de Carmagnola, e le Adelchi, e in le Observation sur le moral catholic. Manzoni jam ab le 1817, pensava de retornar a Paris, ma solmente le 14 septembre del 1819 ille, con le familia partiva per le Francia. In le capital francese, Manzoni frequentava le historico Augustin Thierry con le su conception del historia, e le philosopho Victor Cousin, e le su spiritualismo. Manzoni, tamen, le 25 julio 1820 partiva ab Paris con tote le familia pro retorar a Milano le 8 augusto. Alessandro initiava le annos plus phrenetic del dece-cinque annos creative (1812-1827 ), in cuje elaborava cello conceptos religiose que trovara le culmine in le Adelchi e in le Cinque maio, basis fundamental de Le promisse sposos. Depost le fallimento del sublevationes popular del 1820-1821, Manzoni terminava le Adelchi, e legeva, como per le Conte de Carmagnola, fontes historic como le Discurso supra alicun punctos del historia longobardic in Italia, proque on habeva un aderentia inter le ver historic (le eventos historic realmente evenite) e le ver poetic ( le inventio narrative del scriptor). Le anno 1821, ultra al sublevation popular, le 5 maio sur le Insula de Sancte Helena moriva le exiliate Napoleon Bonaparte. Manzoni habeva legite del morte del Imperator, sur un articulo del Gazzetta de Milano del 17 julio 1821, et era profundemente turbate, Manzoni era attrahite del grandor, del charisma e del genio militar de Napoleon, e scribera un ode que repercurreva le su vita. Assi, inter le 18 e le 20 julio, Manzoni componeva Le cinque maio. Manzoni in le villa de Brusuglio, in le autumno del 1821, initiava le scriptura de Fermo e Lucia prime nomine del romance, depost haber legite le Ivanhoe traducite in francese. Ultra a Walter Scott Manzoni, initiava un labor de documentation historic, basate sur le Historia patria per Giuseppe Ripamonte e del Economia e statistica per Melchiorre Gioia. Le secunde phase del romance terminava le 17 novembre 1823 e le manuscripto era publicate in le 1825, con le nove nomine de Le promisse sposos. Ultra al problema expositive, Manzoni notava que le linguage artificiose ab ille usate, non era conforme al esigentias realistic del su poesia. Seligente le toscano como lingua colloquial per le su personages, decideva de partir per Florentia in le 1827, per dar vita al scriptura final del romance a nivello formal e stylistic, in modo de "viver" le lingua florentin del personas culte, que era per le autor le unic lingua del Italia unite. Le viage, initiate le 15 julio, vide le integre familia Manzoni passar per Pavia, Genova, Lucca, Pisa e in fin, le 29 augusto, a Florentia. Le sojorno, que durara usque a octobre, era un triumpho per Manzoni: le membros del Circulo Vieusseux (ultra Giovan Pietro Vieusseux, Niccolò Tommaseo, Giovanni Niccolini e Gino Capponi) les incontrava con tote le honores, e anque Giacomo Leopardi, salutava ille cordialmente. Durante iste incontros, don Alessandro faceva un inquesta linguistic, iste observationes era fundamental per le selection del florentino como lingua quotidian del personages del su romance, que sera publicate in le 1840, insimul al Historia del columna infame, del qual era initialmente un excursus historic. Le quiete familiar, terminava quando era colpate per le su prime luctos: le prime era illo del uxor Enrichetta, morite le 25 decembre 1833. Depost le uxor, videva morir le 20 septembre del 1834 le. filia primogenita Giulia, jam uxor de Massimo d'Azeglio. Le 2 jenuario 1837, gratias al matre e al amico Tommaso Grossi, sposava Teresa Borri, vidua del conte Decio Stampa. Le nove uxor de Manzoni, habeva un forte personalitate e un bon cultura litterari. Durante le annos successive moriva multe del su cares: le filia Cristina (27 maio 1841), e post le matre Giulia Beccaria (7 julio) e, le amico Fauriel (1844). Durante le cinque jornatas de Milano le patriotas resultava a chassar, le austriac del marechal Radetzky fora le citate. Inter le patriotas il esseva anque le filio de vinti-duo annos de Manzoni, Filippo, qui era incarcerate. Si le filio combatteva sur le barricadas, le patre publicava celle odes politic (April 1814 e Martio 1821) que, non habeva jammais publicate. Al retorno de Radetzky, Manzoni, se refugiava a Lesa, ubi le uxor Teresa habeva un villa. Durante le sojorno a Lesa, que durara usque al 1850, Manzoni a Stresa, incontrava le philosopho e sacerdote Antonio Rosmini, jam cognoscite in le1827. Manzoni sentiva le recerca del "veritate objective" condamnante, le mixtura inter inventio e historia. In le annos successive il habeva alteres luctos: in le 1853 moriva le amico Tommaso Grossi, in le 1855 Antonio Rosmini e le anno successive le filia Matilde, in le 1858 le oncle Giulio Beccaria e in le 1861 le uxor Teresa. Le 29 februario 1860, ante del proclamation official del nove Regno de Italia, era nominate Senator, per meritos verso le Patria. Como presidente del commission parlamentari sur le lingua, Manzoni scribeva, in le 1868, un relation sur le lingua italian (Del unitate del lingua e del medios de diffunder lo) in cuje on cerca le diffusion del florentin in tote Italia. Le anno 1873 era le ultime del su vita: le 6 jenuario cadeva et habeva un trauma cranic. Le suffrerentias esseva acutiate per le morte del filio major Pier Luigi, le 28 april. Le 22 maio al horas sex e quindece del postmeridie, moriva. Le corpore era pois imbalsamate ab parte del Commune de Milano inter le dies 24 e 27 maio. Al solemne funeral del Senator, celebrate in le Domo le 29, partecipava le maxime autoritate del Stato, inter le qual le futur rege Umberto I°, le ministro del Exterior Emilio Visconti Venosta e representantias del Camera, del Senato, del Provincias e del Citates del Regno.

Giacomo Leopardi

Traduction in Interlingua per Francesco Galizia

Le conte de San Leopardo, Giacomo Leopardi (Recanati, 29 junio 1798 – Napoli,14 junio 1837) esseva un poeta, philosopho, scriptor, philologo e glottologo italian. Ille es considerate le major poeta del Octo-cento italian e un del plus importante del litteratura mundial, e un del principal del Romanticismo litterari; le profunditate del su reflexion sur le existentia e sur le condition human, face de ille anque un importante philosopho. Le extraordinari qualitate lyric del su poesia lo ha facite un protagonista central in le panorama litterari e cultural europee, que va multo ultra le su epocha. Leopardi, intellectual de vastissime cultura, initialmente sostenitor del classicismo, era inspirate per le operas del antiquitate greco-roman, admirate per le lectura e le traduction de Moschos, Lucretio, Epicteto e alteres, arrivava al Romanticismo depost le discoperta del poetas romantic europee, qual Byron, Shelley, Chateaubriand e Foscolo, et era un del exponentes principal. Le su position materialiste se formava in vice sur le lectura de philosophos como le baron de Holbach, Pietro Verri e Condillac, a cuje ille univa le su pessimisme, effecto de un grave maladia que lo affligeva, que pois evolvera in un systema philosophic e poetic complete.

Biographia:

« «E le naufragar me es dulce in iste mar» (Giacomo Leopardi, Le Infinite, v. 15)
Giacomo Leopardi nasceva le 29 junio del 1798, a Recanati, (in provincia de Macerata) in le Stato del Ecclesia, prime de dece filios. Le genitores il era cosinos, le patre, le conte Monaldo, filio del conte Giacomo e del marchesa Virginia Mosca, era homine de studio e de ideas reactionari, le matre, le marchesa Adelaide Antici, era un domina energic, multe religiose, ligate al conventiones social e a un concepto profunde de dignitate del familia. Le rigiditate del matre, contrasta con le teneressa del patre. Recipeva le prime education, como tradition familiar, ab duo precectores ecclesiastic, le jesuita don Giuseppe Torres usque al 1808 e le abbate don Sebastiano Sanchini usque al 1812, con methodos del schola jesuitic. Tal methodos comprendeva non sol le studio del latino, del theologia e del philosophia, ma anque un formation scientific. Le rolo habite ab le precectores non impediva, comocunque, al juvene Leopardi de intraprender un su personal percurso de studios gratias al bibliotheca paterne (ultra vinti-milla volumines) e de alteres bibliothecas. In le 1809, le juvene Giacomo componeva le sonetto intitulate Le morte de Hector, que es considerate le su prime composition poetic. In iste annos ha initio le production del scriptos clamate "pueriles". Le corpus del operas si nominate "pueriles" demonstra como le juvene Leopardi sapeva scriber in latino usque ab le etate de novem annos e cognosceva le methodos del versification italian como le metrica barbare de Fantoni. In le 1810 initiava le studio del philosophia e duo annos depost, como synthesis del su formation juvenil, scribeva le Dissertation philosophic que tractava argumentos de logica, philosophia, moral, physica theoric et experimental (hydrodynamica, astronomia, gravitation, theoria del electricitate, etc.). In le 1812, con le presentation public del su essayo de studios qui discuteva avante ad examinatores de varie ordines religiose et al episcopo, se pote facer concluder le periodo del su prime formation e poner in evidentia le amor per le erudition ultra que un forte gusto arcadic. Ab le 1809 al 1816, Leopardi se applica in un "studio desperatissime e folle", que absorbeva tote le su energias. Apprendeva perfectemente le latino e, sin le adjuta de maestros, le grec, le hebraic, e in modo plus summari, alteres linguas (francese, sanscrito, anglese, espaniol, german e yiddish). In iste annos scribeva le Historia del astronomia del 1813, le Essayo supra le errores popular del antiques del 1815, diverse discursos sur le scriptores classic, alicun traductiones poetic, del versos e le tres tragedias: Le virtute indian, Pompeio in Egypto e Maria Antonietta. Per le compilation del Historia del astronomia, Leopardi se serviva de numerose fontes: le texto de base esseva le Historia del astronomia per Bailly, que esseva traducite per Francesco Milizia. Le texto, publicate in le 1791, terminava con le discoperta del planeta Urano ab parte de Herschel. In vice le labor de Leopardi habeva numerose actualisation, como le discoperta del satellites Ceres, Pallades, Junon e del cometa del 1811. In ultra Leopardi usava diverse operas como le Historia del litteratura italian, per Girolamo Tiraboschi, le Scriptores de Italia, per Mazzuchelli. Initiava le traductiones ab le latino e le grec, inter le qual le Burlas epigrammatic, traducite ab le grec del 1814 e le Batracomiomachia del 1825, le Idyllios per Moschos, le Essayos de traduction del Odissea, le Traduction del libro secunde del Eneides e le Titanomachia per Hesiodo, publicate le 1º junio 1817. Inter le 1815 e il 1816 Leopardi il ha un profunde crisis spiritual, que lo portara a dedicar se al poesia. Ille se dedica, al classicos non plus como consideration philologic, ma como a modellos de poesia ab studiar. Sequera le lecturas de autores moderne como: Alfieri, Parini, Foscolo e Vincenzo Monti, qui les servira a maturar le su sensibilitate romantic. Pois ille lege Le dolores del juvene Werther per Goethe, le operas de Chateaubriand, de Byron, de Madame de Stael. In le 1815-1816 Leopardi era colpate ab alicun problemas physic de typo rheumatic e psychologic que le causava le deviation del spina dorsal (ab cuje le duple "gibbo"), con dolores e problemas cardiac, circulatori e respiratori, in le 1816 Leopardi era convinte de esser sur le puncto de morir. Ille se inspirara ab iste seriose problemas de sanitate, per le su longe cantica Le approximar se del morte, in cuje definiva le su maladia como un "cec mal", id es un mal de non clar origine. Le 1817 esseva per Leopardi, qui pervenite al proncipio del dece-novem annos, un anno decisive que determinava in le su animo un profunde mutation. Depost esser se distaccate ab le ambiente juvenil e con le maturation de un nove sensibilitate, que lo portara a discoperir le belle in senso neoclassic; e al prime formulation del "theoria del placer", un conception philosophic, que sera sustenite ab Leopardi durante le su vita. Ille scribeva al classicista Pietro Giordani qui habeva legite le su traduction del IIe. libro del Eneides. Habera initio assi un correspondentia e un reporto de amicitia que durara in le tempore. Pietro Giordani incitara ille a dedicar se al scriptura; in ultra le presentara al ambiente del periodico «Bibliotheca Italian» e lo face participar al debatto cultural inter le classicistas e romanticos, e Leopardi defende le cultura classic. Sempre in le 1817 a julio, Leopardi initiava a scriber le “Zibaldone”, un diario de pensatas in le qual registrara usque al 1832 le su reflexiones, le notas philologic e le ideas de nove operas. Al fin del 1817 un altere evenimento lo colpara profundemente: le incontro con Geltrude Cassi Lazzari, un cosina de Monaldo, qui era hospite presso le familia per alicun dies, e per la qual provara un caste amor. Scribeva in iste occasion le "Diario del prime amor" e le "Elegia Ie" que sera pois includite in le "Cantos" con le titulo "Le prime amor". Inter le 1816 e le 1818 le position de Leopardi verso le Romanticismo, que suscitava in illle annos forte polemicas et habeva inspirate le publication del “Conciliatore”un periodico cultural. Le position de Leopardi remaneva neoclassic e a favor de Monti. Habeva, intertanto, scripte le duo cantiones inspirate al Patria Al Italia e Supra le monumento de Dante, que los attesta le su adhesion al litteratura de passion civil que habeva apprendite ab Pietro Giordani. Inter le julio e le augusto del 1819, initiava le composition de illo cantos que essera pois publicate con le titulo de Idyllios, assi ille scribeva: Le infinite, Le vespere del die de festa, Al Luna, Le vita solitari, Le sonio, Le espavento nocturne. Son le si-nominate "prime idyllios". Hic conflueva le regret per le juventute perdite e le conscientia del impossibilitate de esser felice. Durante le autumno del 1822 ille obteneva ab le genitores le permisso de vader a Roma, ubi remaneva ab le novembre al april del 1823, hospite del oncle materne, Carlo Antici. A Leopardi, Roma appareva miserabile e desolate. Remaneva in vice enthusiasta del tumba de Torquato Tasso, al qual se sentiva unite per le su infelicitate (verso Tasso, qui rendera protagonista de un del Operettas moral, sera debitor a nivello stylistic e per alicun nomines plus famose del su compositiones, como Nerina e Silvia, trahite ab le Aminta). In le ambiente cultural roman Leopardi viveva isolate e frequentava solmente homines de studio estranie, como le philologos Christian Bunsen e Berthold Niebuhr. In le april del 1823, Leopardi retornava a Recanati e se dedicava al cantiones de typo philosophic o doctrinal e, inter le jenuario e le novembre del 1824, componeva gran parte del Operettas moral. Le poeta, in le 1825, era invitate, per le editor Antonio Stella, a Milano con le carga de diriger le complete edition del operas de Ciceron e alteres editiones de classicos latin e italian. Depost decideva, de transferer se a Bologna, ubi cognosceva le conte Carlo Pepoli, patriota e scriptor, al qual dedicava un epistola in versos intitulate Al conte Carlo Pepoli, que pois legeva le 28 martio 1826 al Academia del Felsineos. A Bologna cognosceva anque la contessa Teresa Carniani Malvezzi, del qual se inamorava sin esser amate. In le junio del 1826 se transfereva a Florentia, ubi cognosceva le gruppo de poetas e scriptores del circulo de Giovanni Viesseux inter le quales: Gino Capponi, Giovanni Battista Niccolini (amico de Ugo Foscolo exiliate a London), Pietro Colletta, Niccolò Tommaseo e anque Alessandro Manzoni, qui se trovava a Florentia pro revider le stylo linguistic del su Promisse Sposos. A novembre del 1827 vadeva a Pisa, ubi remaneva usque al medietate del 1828, hic stringeva un affectuose amicitia con le juvene Teresa Lucignani (1807-1897), a cuje dedicava un breve lyrica. Leopardi retornava al poesia, e componeva le cantion in strophas Le Resurgentia e le canto A Silvia, initiava assi le periodo dicte del Cantos "pisano-recanateses", clamate anque "grande idyllios". Le periodo de ben-esser physic era terminate e le poeta, colpate novemente ab le sufferentias, era constringite a rumper le contracto con Stella e a retornar a Recanati, ubi remaneva usque al 1830. Leopardi se dedicava novemente al poesia e scribeva alicun del su lyricas plus importante: Le recordantias, Le quiete post le tempesta, Le sabbato del village, Le passere solitari, e le Canto nocturne de un pastor errante del Asia. Iste poesias, son parte del "grande idyllios". Intertanto, in le april del 1830, Pietro Colletta, al qual le poeta scribeva del su vita infelice, le offereva, gratias a un subscription del "amicos de Toscana", le opportunitate de retornar a Florentia, ubi le 27 decembre 1831 era electe socio del Academia del Crusca, curava un edition del "Cantos", e stringeva un solide amicitia con le juvene exiliate neapolitan Antonio Ranieri, que durara usque al su morte. Le mesme 1831, le genitores de ille decideva de conceder le un modeste cheque mensual que le permitte de supervivir, Leopardi accepta ma, decide de non retornar jammais plus a Recanati. Sempre a iste periodo il ha le passion amorose per Fanny Targioni Tozzetti, que se concludeva in un delusion, que le inspirera le "cyclo de Aspasia", un recolta de poesias scripte inter le 1831 e le 1835 que contine: Le pensata dominante, Amor e morte, A se ipse, Consalvo e Aspasia. In iste periodo deveni amico anque del contessa Carlotta Lenzoni de' Medici, cognoscite in le 1827, ma pois la lassava. In le autumno del 1831 vadeva a Roma con Ranieri e pois a Florentia in le 1832, in iste anno scribeva le duo ultime dialogos del "Operettas": le Diagolo de un venditor de almanaches e de un passegero, e le Diagolo de Tristan e de un amico. Le septembre del 1833 Leopardi, depost haber obtenite le cheque ab le familia, partiva per Napoli con Ranieri. Durante le annos passate a Napoli scribeva le Pensatas, que colligeva inter le 1831 e le 1835 e reprendeva le Paralipomeni del Batracomiomachia, que habeva initiate in le 1831. A iste ultime opera laborava, assistite per Antonio Ranieri, usque al ultime dies de vita. Le ultime octave serea dictate ab Leopardi morente, poco post haber terminate le ultime poesia, Le poner del Luna. In le estate del 1836, Leopardi vadeva con Ranieri e le soror, Paolina, (1817-1878) in le Villa Ferrigni a Torre del Greco, ubi scribeva Le genista o le flor del deserto. Paolina Ranieri assistera, con affecto, Leopardi in le su ultime annos. In un littera al patre, Leopardi adverte le morte como imminente, e spera que eveni presto, non supportante plus le su mal. In le februario del 1837 retornava a Napoli con Ranieri e le soror, ma le su condition se aggravava a maio e le 14 junio al 21 horas, improvisemente Leopardi moriva, al etate de 39 annos. Tres dies post le decesso, Antonio Ranieri publicava un necrologio sur le jornal "Il progresso". Leopardi esseva inhunate in le crypta e pois in le atrium del Ecclesia de Sancte Vital Martyre, sur le via per Pozzuoli. Le lapide sepulchral, era dictate ab Pietro Giordani. In le 1939, le tumba e le lapide esseva transferite in le Parco Virgilian a Piedigrotta, per voluntate de Benito Mussolini, qui exaudiva un requesta del Academia de Italia.

Ugo Foscolo

Ugo Foscolo, nascite Niccolò, (Zante, 6 februario 1778 - Turnham Green, 10 septembre 1827), esseva un poeta, scriptor, traductor e patriota italian. Foscolo nasceva a Zante (o Zacinto, a cuje dedicara un del su plus celebre sonettos), un del insulas Ionic, possession plurisecular del Republica de Venetia, filio de Andrea Foscolo (Corfù, 1754 – Spalato, 13 octobre 1788), medico de vascello venetian, e del greca Diamantina Spathis (septembre 1747 - 28 april 1817), qui les era sposate a Zante le 5 maio 1777 secundo le rito catholic. Le su vita era characterisate ab viages e fugas, a causa de motivos politic (militava in le fortias armate del Statos italian napoleonic, et era un oppositor del Austia, a causa del su character fier, del su sentimentos italian e del su ideas republican). Como multe intellectuales del su epocha, era attrahite per le splendide e seren imagines neoclassicdel Hellade. In le 1815, partiva in un nove voluntari exilio e moriva povre a London.

Biographia:

«Salve Zacinto! Al antenoree proas, / del sancte Laris Ideis ultime albergo / e del mi patres, io dara le carne e le ossos, / e a te le pensata: que piemente a iste / Deas non parla qui le patria oblida.» (Ugo Foscolo, Le Gratias, Imno I, vv. 108-111)

Foscolo era primogenito de quatro fratres, pois le soror Rubina (21 decembre 1779 - 1867), e le duo fratres morite suicidas Giovanni Dionigi; (Zante, 27 februario 1781 - Venetia, 8 decembre 1801) e Giulio; (Spalato, 7 decembre 1787 - Hungaria1838). Era clamate Niccolò como le granpatre paterne – anque ille medico -, ma prefereva supernominar se Ugo per le nomine del legendari ancestre del su familia, membro del gens Aurelia, transferite se ab Roma in le Laguna Venete al tempore del invasiones barbaric, pro fundar Rialto. In le 1785 se transfereva con le familia a Spalato, in Dalmatia, e presso le Seminario de ille citate compliva le su prime studios, usque a quando le morte del patre, le 13 octobre 1788, lo constringeva a retornar a Zante, ubi continuava le schola e apprendeva le prime elementos del grec antique. In le 1789 le matre se transfereva a Venetia, durante que Ugo e Giovanni remava a Zante, e Giulio e Rubina vadeva a Corfù. In le 1792 vadeva con le fratres a Venetia ab le matre. Inter le 1793 e le 1797, frequentava le Schola de San Cipriano a Murano, et sequeva le lectiones del latinista Ubaldo Bregolini, del grecista Giambattista Galliccioli e del abbate Angelo Dalmistro. Le linea del su studios era al initio tradictional, con le lectura del classicos, le exercitios de traduction ab Saffo, Anacreonte, Alceo e Horatio; adjutate ab le bibliothecario Jacopo Morelli qui laborava al Marciana. Le 29 octobre del 1794 inviava un littera al amico Gaetano Fornasini, con duo odes e un sonetto. In le 1794 iinviava al cosino Costantino Naranzi. quaranta del su compositiones poetic. Intertanto esseva hospitate, in le «Anno poetic» ab le abbate Angelo Dalmistro. Foscolo era introducite per le bibliothecario Morelli in le salones del gentildominas venetian, como cello de Giustina Renier Michiel e del belle Isabella Theotochi Albrizzi (prime grande passion amorose del poeta), ubi cognosceva Ippolito Pindemonte. Importante esseva anque le contactos con le amicos de Brescia, e con Melchiorre Cesarotti, qui traduceva le Cantos de Ossian, Foscolo le 30 octobre del 1795 inviava a Cesarotti, le manuscripto del tragedia Thyestes.. Foscolo recognosceva in Vittorio Alfieri un modello ab sequer; ille trahiva le su stylo juvenil proprie ab ille, Foscolo inviava le texto del Thyestes, con dedication, al residentia florentin del poeta. In le 1796 initiava un ambitiose Plano de Studios que comprendeva: "Moral, Politica, Metaphysica, Theologia, Historia, Poesia, Romances, Critica, Artes" Inter le varie autores son: Ciceron, Thucydites, Xenophonte, Sallustio, Montesquieu, Rousseau, Locke, insimul al Sacre Scripturas. Inter le autores Epic il ha Homero, Virgilio, Dante, Tasso, Shakespeare, e Milton, il ha anque autores contemporanee de Foscolo, como le angleses Gray e Young, le suisso Gessner e le italianos Alfieri e Parini. Le Plano habeva le motto latin Vitam impenděre vero, traducite como «sacrificar le vita per le veritate», era un homage al ideal del revolution. Depost le successo del Thyestes, Foscolo iva ante a Venetia e pois a Bologna, ubi prestava servicio como voluntario inter le Chassatores a cavallo del Republica Cispadan. A Bologna publicava le ode A Napoleon liberator, que era inviate al Municipio de Reggio Emilia a cuje Foscolo habeva dedicate le poesia, proque era le prime citate ad haber altiate le bandiera tricolor. Intertanto le 12 maio a Venetia le oligarchia dogal habeva cedite le poter al franceses. Era un littera del patriota Almorò Fedrigo a informar le; Foscolo lo faceva publicar le 16 maio sur le Monitore bolognese. Annunciava in ultra de voler portar a complimento un tragedia republican, le Timocrates, e un cantica lyric intitulate le Libertate italic, le 23 maio recipeva a Bologna le nomina a locotenente del Legion Cispadan, al fin del estate componeva le ode Al nove republicanes, dedicate al fratre «Gioan-Dionigi», e le littera de Bruto a Ciceron ab Plutarcho e sur le Anno poetic del 1797, le sonetto A Venetia, scripte in le 1796 ante del cadita del Republica. Ma, le 17 octobre 1797, era signate le Tractato de Canpoformio con le qual Bonaparte cedeva Venetia al Austria. Le juvene Ugo, plen de disdigno, se dimitteva ab le cargas public e partiva ante a Florentia, e pois a Milano, ubi perveniva a novembre, e cognosceva Giuseppe Parini e Vincenzo Monti. Foscolo, ab le fin de jenuario 1798 collaborava con Melchiorre Gioia de Piacenza, al Monitore Italiano, de cuje pois sera le director; le jornal rogava, per le Republica Cisalpin le indipendentia, ma le Directorio lo supprimeva le april sequente. Sin labor e infelice pro le amor per Teresa Pikler Monti, in le septembre del 1798, le poeta retornava a Bologna ubi initiava le su collaboration a Il Genio democratico, fundate insimul al fratre Giovanni, e pois reunite al Monitore bolognese. Ab le Il Genio democratico il ha novemente le imagine de Foscolo Vate: scribeva un serie de Instructiones popular politico-moral in cuje, a transverso le appello al exemplo del antique democratias de Grecia e Roma, tentava de implicar in le experientia patriottic le populo. Publicava, usque al littera XLV, del romance epistolari Ultime litteras de Jacopo Ortis que interrumpeva post le occupation de Bologna ab le austro-russe in le april del 1799. Como le protagonista Jacopo Ortis (le nomine deriva ab Girolamo Ortis, un juvene studente friulan suicidate se a Padova in le 1796), qui se leva le vita con un colpo de pugnal (como facera Giovanni Foscolo), anque Ugo tenta le suicidio a causa del passion infelice per Teresa Pikler. Foscolo se inrolava in le Guardia National del Republica Cisalpin e combatteva con le truppas franceses in le battalia de Marengo (14 junio 1800). Ferite in le battalia de Cento a un gamba, e pois in le battalia del Trebbia. Partecipava anque al defensa de Genova ubi veniva ferite de novo. Foscolo scribeva, inter le julio e le augusto del 1799, le Discurso sur le Italia, publicate in octobre, un texto que exprime le sperantias del patriotas italian, qui les soniava le instauration de un republica italian indipendente. Le 26 novembre republicava a Genova le ode A Bonaparte liberator con un premissa in le qual exhortava Napoleon a non devenir un tyranno, e per affirmar le idea del unitate de Italia herede de Roma antique, e le nascentia de un exercito national. Foscolo retornate a Milano reentrava voluntariemente in le armea. Inter le estate e le autumno del 1800 componeva le ode A Luigia Pallavicini cadite ab cavallo, dedicate ad un domina genovese. Depost ille habera un carga militar, a Florentia ubi se inamorava de Isabella Roncioni, qui contribuera a inspirar le, con Teresa Pikler, le personage de Teresa in le Ortis. In le 1801 Foscolo iva novemente a Milano ubi recipeva, in le mense de junio, le fratre plus juvene, Giulio, qui initiava al carriera militar (Giulio se suicidara in Hungaria in le 1838). Le 23 julio, obtene le grado de capitano, e in le 1802 passava al servicio del Republic Italian e pois in le 1805, depost le proclamation de Napoleon a Imperator in le 1804, del Regno Italic. Le annos inter le 1802 e le 1804, esseva annos de activitate litterari ma anque de dolor per le morte del fratre Giovanni, qui se era occise a Venetia le 8 decembre del 1801 con un colpo de pugnal. In le 1802 publicava le Oration a Bonaparte in occasion del Comitios de Lyon e un recolta de lyric de octo sonettos. Inter le 1801 e le 1802, portava a termine le Ortis, componeva le ode Al amica resanate per Antonietta Fagnani Arese, su nove ardente amor; in le april 1803, publicava con le titulo Poesias de Ugo Foscolo le sonettos con adjuncte le quatro plus famose (Al vespere, A Zacinto, In morte del fratre Giovanni, Al Musa). In le mesme anno faceva le traduction - in endecasyllabas - del Cloma de Berenice per Catullo (traduction latin ab Callimacho) con adjuncte un Imno al Gratias, prime nucleo del poema futur, qui attribuera al poeta alexandrin Phanocle, principal obra del su poesia neoclassic. Foscolo scribeva le 25 novembre 1803 a Francesco Melzi de Eril, presidente del Republica Italian, de poter retornar in le Exercito como capitano del Guardia. Le division italian, partiva per le Francia, ubi ille viveva usque al 1805. A Valenciennes cognosceva un juvene anglese Lady Fanny Emerytt Hamilton, ab le qual habeva un filia in le 1805, Mary, qui ille revidera depost multe annos in Anglaterra e sera le conforto del su ultime annos. Foscolo poteva continuar le su activitate litterari con alicun essayos de traduction ab le Illiades, e un epistola in versos al Monti. Le 15 jenuario 1806 rogava al General de Division Pietro Teulié, un permisso de quatro menses, pro poter revider le familia. Foscolo lassava le Francia al initio del primavera post un nove passage per Paris, ubi incontrava Alessandro Manzoni, qui habitava con le matre Giulia Beccaria. Inter le april e maio del 1806 era a Venetia ubi revideva le familiares depost le longe exilio, e pois, in junio, retrovava Isabella Thetochi Albrizzi, qui lo hospitava in le su villa, a Treviso. Sempre in junio incontrava a Padova Cesarotti e a Verona Ippolito Pindemonte. Le carme Del sepulcros era scribite inter le augusto del 1806 e le april del 1807 e publicate in celle anno a Brescia, ubi Foscolo era hospite del contessa Marzia Martinengo, sue amante. Insimul al Sepulcros, Foscolo initiava le traduction del prime libro del Iliades, e in le april del 1807 era publicate a Brescia le Experimento de traduction del Iliades per Homero; Foscolo continuava a traducer le poema homeric; terminava le prime septe libros, lassava incomplete le libros octave, none, decime e vintesime. Le capitano Ugo Foscolo, habeva le congedo per le general Augusto Caffarelli, adjuvante de campo de Napoleon e ministro del Guerra del Regno Italic. Assi Foscolo retornate a Milano per la tertie vice, al ruptura del amicitia con Monti (1810) se era adjungite le insuccesso del tragedia Ajace representate al Scala le 9 decembre 1811. Abandonate Milano le 12 augusto del 1812, le poeta se transfereva a Florentia, e terminava de scriber le Imno Al Gratias, in un carme tripartite in le april del 1813. Se trasfereva pois al villa de Bellosguardo, ubi passava usque al 1813, un periodo de affectos, e de labor creative. Ille de facto obteva le amor de Quirina Mocenni Magiotti, frequentava le salon del contessa de Albany, amica de Alfieri, scribeva le tragedia Ricciarda, e scribeva le dece-sex capitolos in un prosa ironic.allusive del Notitia circum a Didimo Chierico. Depost le defaite de Napoleon Bonaparte a Lipsia, in le octobre del 1813, e le abdication del 1814, Foscolo retornava per le quarte vice a Milano, reprendeva le su grado in le exercito ma le arrivata del austriacos, faceva cader le su sperantia in un futur Italia indipendente. Nonobstante le su fidelitate al vicerege Eugenio de Beauharnais al fin decideva de non opponer se al vincitores. Ma pro non jurar al nove regime, le nocte ante del juramento (31 martio 1815) lassava le Italia per un voluntari exilio definitive, le poeta se refugiava a Hottingen, in Suissa, con le pseudonymos de Lorenzo Aldighieri (pois Alderani, como le amico de Jacopo Ortis) e, a nivello litterari, de Didimo Chierico. In Suissa, ille publicava in le 1816, le Vestigio del historia del sonetto italian, le libro satiric Didimi clerici prophetae minimi Hypercalypseos liber singularis , e a scriber le Discursos sur le servitude de Italia. Intertanto le Austria rogava le su extradition, ma Foscolo gratias al ambassator de Anglaterra a Berna habeva un passaporto, proque era nascite a Zante, que era, depost le Congresso de Vienna del 1815, devenite un protectorato Britannic. Le 12 septembre 1816 le poeta perveniva a London, ubi passava le ultime undece annos de vita. Deveniva amico de John Murray, le editor qui in le april del 1817, publicava le quarte e ultime version del Ultime litteras de Jacopo Ortis.. Durante le periodo londonese Foscolo se dedicava al studio historico-critic de textos e personages del litteratura italian, supertoto: Dante, Petrarca e Boccaccio. Habeva intertanto retrovate le filia Mary, qui assisteva ille con devotion durante le su ultime annos, e del qual era nominate tutor legal per le granmatre Lady Walker. A causa del vita dispendiose, consumava tote le heredite del granmatre, assi ambes debeva transferer se in le parve suburbio londenese de Turnham Green, ubi cadeva malade de pulmonia, Ugo Foscolo moriva le10 septembre del 1827; le filia, qui assistiva ille usque al fin, moriva duo annos depost a sol 24 annos. Era sepulte in le cemeterio de Chiswick, in le tumba le era mittite duo monetas de cupro sur le oculos, secundo un antique ritual grec. Depost le Unitate de Italia, in le 1871, le su cineres esseva reportate in Patria e inhumate in le Basilica de Sancte Cruce a Florentia, le Templo del Italic Glorias ab ille cantate in le Sepulcros (1807). Anque Foscolo, como jam Dante e Alfieri, esseva in le Resurgentia considerate un "Vate" del Patria e del su libertate, gratias al admiration per le su ideas ab Giuseppe Mazzini. Foscolo scriptor inspirara scriptores e poetas, como: Giacomo Leopardi, Alessandro Manzoni e Giosuè Carducci.

Vittorio Alfieri

Traduction in Interlingua per Francesco Galizia

«Io voleva, e voleva sempre, e fortessimemente voleva» (ab le Littera in responsa a Ranieri de' Calsabigi, 1783)

Le conte Vittorio Amedeo Alfieri (Asti, 16 jenuario 1749 – Florentia, 8 octobre 1803) esseva un dramaturgo, poeta, scriptor e autor theatral italian. Depost un juventute inquiete, se dedicava al lectura e al studio de Plutarcho, Dante, Petrarca, Machiavelli, e de philosophos como Voltaire e Montesquieu: ab iste autores habeva un vision personal rational e classicistic, in favor de un libertate ideal, al qual unìva le exaltation del genio individual typicamente romantic. Ille se enthusiasmava per le Revolution francese, durante le su sojorno parisian, in le 1789, ma presto, a causa del degeneration del revolution depost le 1792, le su intention favorabile se transformava in un forte adversion per le Francia. Retornava in Italia, ubi continuava a scriber, e a opponer se idealmente al regime de Napoleon, moriva, a Florentia, in le 1803, et esseva sepulte inter le grande italianos in le Basilica de Sancte Cruce. In le su ultime annos de vita Alfieri deveniva un symbolo per le intellectuales del Resurgetia, a intiar ab Ugo Foscolo.

Biographia:

Vittorio Alfieri era filio del conte de Cortemilia Antonio Amedeo Alfieri, e de Monica Maillard de Tournon (jam vidua del marchese Alessandro Crivelli). Habeva un fratre, Giuseppe, e un soror, Giulia. Le matre habeva habite duo filios ab le prime nuptias: Angela Eleonora e Vittorio Antonio. Le patre moriva de pulmonia in le prime anno de vita de Vittorio e le matre se remaritava in tertie nuptias in le 1750 con le cavallero Giacinto Alfieri conte de Magliano, un parente del defuncte marito. Viveva usque al etate de novem annos e medio ad Asti a Palatio Alfieri (residentia paterne). Le soror Giulia era mandate presso le monasterio de Sancte Anastasio. In le 1758, per voler del su tutor, lo oncle Pellegrino Alfieri, governator de Cuneo e in le 1762 vicerege de Sardinia, era inscripte al Academia Regal de Torino, ubi Alfieri compliva le su studios de grammatica, rhetorica, philosophia, lege. In le 1762, con le oncle Benedetto Alfieri, assisteva per le prime vice a un spectaculo theatral al Theatro Carignano de Torino. Depost le morte del oncle Pellegrino, in le 1766 lassava le Academia e se inrolava in le Exercito, in le regimento provincial de Asti e deveniva "portainsigna" (id es "alfiere", tradition familiar ab cuje derivava le nomine de familia, secundo un legenda). Remaneva in le exercito usque al 1774 e se congedava con le grado de locotenente. Inter le 1766 e le 1772, Alfieri initiava un longe viage in Europa. Visitava le Italia ab Milano a Napoli con halto a Florentia e Roma, in le 1767 perveniva a Paris, ubi cognosceva le rege Louis XV. In le jenuario del 1768, vadeva a London e, depost iva in le proviincias anglese, pois vadeva in Hollanda et a le Haga viveva le su prime ver amor con Christina le uxor del baron Imhof. Constringite a separar se per evitar le scandalo, tentava le suicidio, fallite per le intervention de Francesco Elia, le su fidate servitor, qui sequeva in tote le su viages. Retornava a Torino, ubi allogiava in casa de su soror Giulia, qui intertanto habeva sposate le conte Giacinto Canalis de Cumiana. Remaneva usque al su vintesime anno de etate, quando, habente in possession le su hereditate, decise de lassar novemente le Italia. Inter le 1769 e le 1772, in compania del fidate Elia, compliva le secunde viage in Europa: partiva ab Vienna, e vadeva a Berlin, ubi incontrava le rege Frederico II de Prussia, depost vadeva in Svedia e Finlandia e pois in Russia. In le hiberno del 1771 attingva London e cognosceva Penelope Pitt, uxor del viceconte Edward Ligonier, con la qual instaurava un relation amorose. Le viceconte, discoperte le intriga, defiava a duello Alfieri, qui remaneva ferite a un brachio. Le scandalo que sequeva e le processo per adulterio lo constringeva a lassar le domina e le terra de Albion. Reprendeva assi le su viages, ante in Hollanda, pois in Francia, Espania e Portugal, ubi a Lisbona incontrava le abbate pedemontese Tommaso Valperga de Caluso, qui incoragiava ille a prosequer le su carriera litterari. Le juvene Alfieri de vinti-quattro annos retornava a Torino in le 1773 e se dedicava al studio del litteratura, prendeva un casa in Piazza San Carlo, retrovava le su vetule cameradas de Academia e de juventute. Con illes institueva le "Societé des Sansguignon", que se reuniva septimanalmente in casa sue, in iste periodo scribeva «cosas mixte de philosophia e de impertinentia», per le major parte in francese, inter le qual le Esquisse de Jugement Universél, inspirate al scriptos de Voltaire. Habeva anque un relation con le marchesa Gabriella Falletti de Villafalletto, uxor de Giovanni Turinetti marchese de Priero. Inter le 1774 e le 1775 portava a completion le tragedia Antonio e Cleopatra, representate a junio del mesme anno al Palatio Carignano. In le april del anno sequente vadeva a Pisa e Florentia per le prime del su "viages litterari", ubi initiava a scriber le Antigones e le Don Garzia. Retornava in Toscana in le 1777, ubi a Siena, cognosceva Francesco Gori Gandellini, qui influentiava le selection litterari de Alfieri, verso le obras de Niccolò Machiavelli. Ab iste nove inspirationes nasceva Le conjura de' Pazzi, le tractato Del Tyrannia, le Agamemnon, le Orestes, e le Virginia. In le octobre del 1777, Alfieri cognosceva le domina qui essera ligate a ille per tote le vita, e qui definiva como le "digne amor": le princessa Luisa de Stolberg-Gedern, contessa de Albany, uxor de Carolo Eduardo Stuart, pretendente al throno de Anglaterra, secundo le succession Stuart. In illo periodo se dedicava al obras de Virgilio e terminava le tractato Del Prince e del litteras e le poema in versos Le Etruria vindicate. Le su relation con un domina sposate riscava de finir como le alteres. Ma le 30 novembre, le alcoholisate Carolo Eduardo aggredeva physicamente le uxor, tentante de occider la. Con le adjuta del governamento de Toscana, le contessa de Albany resultava ad abbandonar le marito, e de refugiar se a Roma presso le convento del Ursolinas, adjutate per le fratre de su marito, Henrico Benedicto Stuart, cardinal e duce de York, qui non approbava le comportamento del fratre.. Depost qualque tempore Alfieri, qui intertanto habeva donate, tote le benes e le proprietate feudal al soror Giulia reservante se le titulo de conte, un renta a vita e un parte del capital, ultra que renunciar a esser citatano del Regno (devenente apolide), attingeva a Roma le contessa e pois vadeva a Napoli, ubi terminava le Philippo e le Octavia. Retornate a Roma se stabiliva a Villa Strozzi presso le Thermas de Diocletiano, con le contessa de Albany, qui intertanto habeva un dispensa papal, sempre gratias al cardinal de York, que le permitteva de lassar le monasterio de clausura. In le duo annos successive de sojorno roman le scriptor portava a complimento le tragedias Merope e Saul. In le 1783, Alfieri era acceptate al Academia de Arcadia con le nomine de Filacrio Eratrastico. Le mesme anno terminava anque le Abel. Inter le 1783 e le 1785, publicava in tres volumines le prime edition del su tragedias. Ma iste periodo idilliac esseva interrupte ab le cardinal de York, le qual, discoperte le relation del scriptor con le uxor del fratre, intimava a ille de abbandonar Roma, si non voleva haber un decreto papal de expulsion, que le haberea prohibite le retorno. Alfieri, con le pretexto de facer cognoscer le su tragedias al major scriptores italian, interprendeva alora un serie de viages. Cognosceva Ippolito Pindemonte a Venetia, Melchiorre Cesarotti a Padua, Pietro Verri e Giuseppe Parini a Milano. Le poeta Ranieri de' Calzabigi se complimentava con le scriptor qui, con le su obras, habeva ponite le theatro italian sur le mesme plano de cello francese. In le april del 1784, le contessa de Albany, per intercession de rege Gustavo III de Svedia presso Carolo Eduardo, obteneva le separation legal ab le marito e le permission de lassar Roma; assi in augusto se reuniva ad Alfieri, a Colmar in le castello de Martinsbourg, in secreto, pro salvar le apparentias e le pension del contessa, pagate per le corona francese al parentes del Stuart in exilio, sur concession de Maria de Habsburg- Lorraine (nonobstante que le Stuart, como tote le monarchas anglese, revendicava anque le regno de Francia). A Colmar, Alfieri scribeva le Polynices, Agides, le Sophonisba e le Myrrha. Constringite ad abbandonar le Alsatia al fin del anno, per le obbligation del contessa de resider in le Stato papal (a causa de un nove intervention del cardinal de York), Alfieri vadeva a Pisa e la Stolberg a Bologna. Son de ille periodo alicun rimas inter le qual le Panegyrico de Plinio a Trajano e le Notas. In le 1785 terminava le tragedias Brutus prime e Brutus secunde. A decembre del 1786, Alfieri e le contessa Stolberg, se transfereva a Paris e acquireva duo casas separate; in le salon del contessa Stolberg, Alfieri cognosceva multe scriptores, in particular Andrè Cheniér (pois victima del Revolution), e le consule Filippo Mazzei (collaborator del ambassator Thomas Jefferson futur presidente american). In le 1787, il ha un grave maladia intestinal, e risca de morir. In le februario del 1788, con le morte de Carolo Eduardo Stuart, Alfieri e le contessa les poteva finalmente viver liberemente le lor relation. Alfieri decideva de non sposar le contessa, pois que con le matrimonio esserea devenite le contessa Alfieri de Cortemilia, perdente le titulo de princessa vidua Stuart, e ille assereva de non voler "haber un simplice contessa per uxor, potente haber per amante un regina!". Illa mesme era de accordo in le mantener le proprie status e non sposar se in secunde nuptias, anque per non perder le appoio economic del Francia. In le 1789, Alfieri e le su amante esseva testimonios del Revolution a Paris, ma le enthusiasmo se transformava in odio verso le revolution, explicitate in le rimas del Misogallo, (ab le greco miseìn, que significa "odiar" e "gallo" a indica le franceses). Inter 1791 e le 1792, visitava de novo le Anglaterra, ubi revideva Penelope Pitt. Le arresto in le 1792 de Louis XVI e le massacros del 10 augusto, convinceva le copula, obtenite le passaportos a lassar definitivemente le citate per retornar, a transverso de Belgica, Germania e Suissa, in Toscana. Inter le 1792 e le 1796, Alfieri, a Florentia, studiava le classicos grec traducente Euripides, Sophocles, Eschylo, Aristophanes. Ab iste inspirationes in le 1798 nasceva le su ultime tragedias: le Alcestis prime e le Alcestis secunde. Inter le 1799 e le 1801, le victorias francese sur le solo de Italia costringeva Alfieri a lassar Florentia per refugiar se in un villa presso Montughi. Le su misogallismo le impedìva de acceptar de esser membro del Academia del Scientias de Torino in le 1801, depost que le Pedemonte era entrate a facer parte del dominios napoleonic; ma nonobstante isto, tamen, anque si declarava de odiar le franceses, continuava ad haber bon reportos con singule personas transalpin, como le pictor François-Xavier Fabre, exiliato a Florentia, intime amico del copula Alfieri-Stolberg e lor pictor. Un su nepote acquirite, le general Luigi Leonardo Colli, adhereva al exercito francese e Alfieri reprochava ille in un littera. Le poeta non se opponeva apertemente e politicamente al dominio francese in Toscana, ma se retirava indignate ab le vita public. Durante iste periodo, nonobstante faceva vita extrememente appartate, deveniva le puncto de referentia de multe patriotas e scriptores italian, anque sympathisante per le Francia. Le juvene poeta Ugo Foscolo prendeva ille como modello, ad Alfieri, Foscolo dedicava le Thyestes (1797), que inviava al dramaturgo con dedication. Illes non se incontrava jammais, como affirma Foscolo in le epistolario e in le Ortis, ma sembla qui Alfieri, anque si non respondeva al littera del juvene, haberea elogiate con alicun amicos le stylo del tragedia, previdente le grande futuro litterari del juvene officiero napoleonic (nonobstante le initial differentia politic sur Napoleon e le Revolution, anque Foscolo pois conveniva con Alfieri in un judicio negative del general francese, clamante lo "tyranno"). Foscolo essera le futur prime ver poeta vate del Italia resurgemental, figura de cuje Alfieri es considerate un precursor. In particular, Alfieri ha affirmate que le juvene le haberea superate in quanto a gloria letterari. Intertanto, la Stolberg resulta ad haber ab Napoleon le su renta. A causa del decreto consular del 29 junio 1802, a tote le pedemontese residente al estraniero veni injungite de retornar in patria intra le 23 septembre e de jurar fidelitate al nove Constitution francese; Alfieri, non plus citatano pedemontese, expediva al soror certificatos medic que attestava le su impossibilitate a viagiar, assi Giulia jura in nomine del fratre. Inter le 1801 e le 1802, Alfieri componeva sex comedias: Le uno, Le poches e Le troppos, tres textos sur le vision satiric del governamentos del epocha; Le antidoto, sur le solution al males politic (quasi un testamento politic, in cuje Alfieri, "le conte republican", sembla acceptar un monarchia parlamentari in stylo anglese), Le fenestretta, inspirate ad Aristophanes e Le divorcio, in cuje condamna le matrimonios nobiliari de interesse, e le mal costumes del Italia del su tempore. Inter le initiativas de Alfieri il ha le projecto de un recolta litterari "le Ordine de Homero", del qual se autonomina symbolicamente "cavallero". In le recolta include vinti-tres poetas antique Virgilio, Ovidio, Horatio, Dante, Petrarca e Ariosto, e moderne, inter le qual Molière, Racine e Voltaire, ultime testimoniantia del reporto de amor-odio con le cultura francese, in particular con le philosophos del "lumines", ante admirate e prendite a modello, pois colpate in le satira Le antireligioneria. Ma le 3 octobre 1803, cadeva malade, e pois, Vittorio Alfieri moriva a Florentia le 8 octobre al etate de 54 annos, Alfieri il ha le tempore de clamar le contessa de Albany, a cuje habeva lassate le su benes, e poco depost, sedite sur le lecto, moriva. Esseva sepulte in le Basilica de Sancte Cruce. Al su memoria il ha le splendite monumento funebre marmorari, ordinate ab le contessa (sepulte anque illa in le basilica) e realisate ab Antonio Canova, sculptor neoclassico, e que sera terminate in le 1810.

Giacomo Casanova

Traduction in Interlingua per Francesco Galizia

Vittorio Gasmann nel ruolo di Casanova

Giacomo Casanova (Venetia, 2 april 1725 – Dux, Bohemia, 4 junio 1798) era un aventurero, scriptor, poeta, alchimista, diplomatico, philosopho e agente secrete italian, citatano de Venetia. De ille resta un production litterari multo vaste, ma ille es recordate como ille qui faceva del proprie nomine le antonomasia del seductor e libertino. A iste fama de grande conquisitor de feminas contribueva le su opera plus importante: Histoire de ma vie (Historia de mi vita), in cuje le autor describe, le su aventuras, le su viages e le su multe incontros galante. Le Histoire es scripte in francese: le motivo era que al epocha le francese era le lingua plus cognoscite e parlate in Europa. Inter cortes e salones, Casanova cognosceva multe grande personages del su tempore; como Jean-Jacques Rousseau, Voltaire, Madame de Pompadour, Wolfgang Amadeus Mozart, Benjamin Franklin, Catherina II° de Russia e Frederico II° de Prussia. 

Biographia:

Giacomo Casanova nasceva a Venetia, in Calle del Comedia (ora Calle Malipiero), presso le ecclesia de Sancte Samuel, ubi esseva baptisate, le 2 april 1725. Le patre Gaetano Casanova, era un actor e dansator, e le matre, Zanetta Farussi, era un actrice qui habeva, in le su profession, plus successo del marito, tanto que esseva mentionate ab Carlo Goldoni in le su Memorie, ubi la definiva: "....un vidua bellissime e assatis valente". Depost le su nascentia, le copula habera alteres cinque filios: Francesco (1º junio 1727), qui nasceva a London, durante un lor tournée, Giovanni Battista (4 novembre 1730), Faustina Maddalena (28 decembre 1731), Maria Maddalena Stella (25 decembre 1732) e Gaetano Alvise (16 februario 1734). Remanite orphano de patre a octo annos de etate et essente le matre sempre in viage, a causa del su profession, Giacomo era educate per le granmatre materne Marzia Baldissera Farussi. Al etate de novem annos era inviate a Padua, ubi remaneva usque al termino del studios; in le 1737 se inscriveva al universitate, et sera laureate in Derecto. Successivemente viagiava a Corfù e a Constantinopolis. Casanova retornava a Venetia in le 1742, e obtene un empleo presso le studio del advocato Marco de Lezze. Le anno successive le granmate Marzia Baldissera moriva. Con le morte del granmatre, a cuje era ligatissime, le matre decideva de lassar le belle e costose casa in Calle del Comedia e de sistemar le filios in modo plus economic. In le mesme anno era claudite, in le Forte de Sancte Andrea inter le martio e julio. Libertate, partiva, per le Calabria, sequente le episcopo de Martirano qui vadeva ad assumer le diocese. Un vice pervenite a destination, rogava e obteneva le congedo. Viagiava a Napoli e a Roma, ubi in le 1744, prendeva servicio presso le cardinal Acquaviva, ambassator de Espania presso le Sancte Sede. In le februario del 1744 arrivava ad Ancona, ubi era jam stato septe menses antea, durante le su secunde sojorno ad Ancona Casanova se inamorava de un seductive cantante castrate, Bellino, convinte que se tractava in realitate de un femina. Era sol depost un longe cortesamento que discoperi que le castrate era in realitate un puera, Teresa (con cuje habera le filio illegitime Cesarino Lanti), qui, remanite orphana, diceva de esser un castrate pro poter cantar in le theatros del Stato del Ecclesia, ubi era prohibite le presentia de feminas sur le scenas. Retornava inde a Venetia e, per un certo periodo, sonava le violino in le theatro de Sancte Samuel, de proprietate del nobile familia Grimani, que habeva in le su historia, tres doges e tres cardinales, que al morte del patre, (1733), les habeva le tutela del puero, confirmante qui ille esseva filio de Michele Grimani. In le 1746 Casanova habeva un incontro con le nobile senator venetian Matteo Bragadin, le qual durante un indisposition, era succurrite ab Casanova e se convinceva que, gratias a Casanova, se habeva salvate le vita. Pro isto considerava ille como un filio, e contribueva, al su mantenimento. Casanova cognosceva anque le duo amicos del senator: Marco Barbaro e Marco Dandolo, anque illes se affectionava a ille e, les protegeva. Casanova sub consilio de Bragadin lassava Venetia, e in le 1749, incontrava Henriette, qui esserea forsan le su plus grande amor del su vita. Retornate a Venetia in le primavera del 1750, a junio partiva per Paris. A Milano incontrava le amico Antonio Balletti, filio del celebre actrice Silvia, e con ille iva verso le capital francese. Durante le viage, a Lyon, Casanova adhereva al Masoneria, pro procurar se avantagiose appoios, de facto multe personages incontrate durante le su vita, como Mozart e Frankin il era masones. Pervenite a Paris, Balletti presentava Casanova al matre la qual le recipiva con generose hospitalitate que durava duo annos . Durante le permanentia studiava le francese, que essera le su lingua litterari ultra que, in multe casos, epistolari. Retornate a Venetia depost le longe sojorno parisian e nove viages a Dresda, Praga e Vienna, le 26 julio 1755, esseva arrestate e imprisionate in le carcere del Piombi (Plumbos). Casanova era controlate per le Inquisitores e multe riferte (reportos del spiones pagate per le Inquisitores), descriveva le su comportamento. Le accusa contra ille il era cello de "libertinage" complite con feminas sposate, depreciar le religion, de reciper alicun patricios e de un comportamento periculose per le bon nomine e le stabilitate del Republica. Anque le su adhesion al Masoneria, que era note al Inquisitores, non jovava a ille, assi como le scandalose relation con "soror M.M.", monacha in le convento de S. Maria del Angelos in Murano, e amante del ambassator de Francia abbate De Bernis. Ma Casanova organisava le fuga le nocte inter le 31 octobre e le 1º novembre 1756, passante ab le cella al plafon, a transverso un foramine praticate ab un companion de reclusion, le fratre Marino Balbi, exiva sur le tecto e pois passava, con le complice, a transverso varie cameras e assi le duo poteva exir e vader via con un gondola. Illes vadeva verso nord; dopost breve sojornos a Bolzano, Munchen, Augusta e Strassburgo, le 5 jenuario 1757 arrivava a Paris, ubi intertanto le su amico De Bernis era devenite ministro, e trovate un sistemation, initiava a frequentar le salones e un die cognosceva le marchesa de Urfé, un nobildomina richissime, con la qual habera un longe relation, dilapidante cospicue summas de monetas, subjectate per le su fascino. Multo ric de phantasia Casanova, se face promotor de un lotteria national, pro reinfortiar le financias del stato. Le lotteria esseva autorisate e Casanova esseva nominate Receptor le 27 jenuario 1758. In le septembre del mesme anno, De Bernis era nominate cardinal; un mense depost Casanova era incargate per le governamento francese de un mission secrete in Hollanda. Al su retorno era implicate in un graviditate non volite de un amica, le scriptrice Giustiniana Winne. De matre italian e patre anglese, Giustiniana habeva un relation con le patricio venetian Andrea Memmo. Iste habeva cercate de sposar la, ma le ration de Stato (ille era membro de un del dece-duo familias - apostolic - plus nobiles de Venetia) lo habeva impedite, a causa del obscur passato del matre de illa, e pro le scandalo le Wynne habeva lassate Venetia. Pervenite a Paris, trovante se in graviditate e in grande difficultate, le juvene cercava adjuta a Casanova, qui habeva cognoscite a Venetia e qui era anque amico del su amante. Casanova se prodigava per dar a illa adjuta, ma pois le amica abandonava le idea de interrumper le graviditate e parturiva in le convento in cuje se era refugiate. Casanova pois initiava a operar, in un manufactura texil, que naufragava. Le debitas lo conduceva in prision (augusto 1759). Como al solite, le intervention del marchesa de Urfé, lo liberava del incommode situation. Le annos successive viagiava per le Europa, vadeva in Hollanda, pois in Suissa, ubi incontrava Voltaire le maior intellectual vivente del epocha, in le castello de Ferney. Depois vadeva in Italia, a Genova, Florentia e Roma. Hic viveva le fratre Giovanni, pictor, discipulo de Mengs. Durante le sojorno presso le fratre era recepite ab le papa Clemens XIII°. Retornava a Paris in le 1762, ubi exercitava practicas esoteric insimul al marchesa de Urfé, usque a quando illa, capiva de esser, per annos fraudate, con le illusion de remaner juvene e belle per medio del magia, taliava omne reporto con le “mago” qui pro isto, lassava Paris per London, ubi esseva presentate a corte. In le capital anglese cognosceva le juvene Charpillon, con cuje cercava de haber un relation. In iste circumstantia anque le grande seductor monstrava le su latere debile, e iste astute puera portava ille usque al orlo del suicidio. Non esseva un grande amor, ma Casanova non poteva acceptar de esser tractate con indifferentia ab un puera qualcunque. Depost London vadeva a Berlin in Prussia. Hic incontrava le rege Frederico le Grande, qui le offereva un posto de inseniante presso le schola militar. Refusate le proposta, Casanova vadeva verso le Russia e perveniva a Sancte Petroburgo in le decembre del 1764. Le anno successivo vadeva a Moscova ubi incontrava le imperatrice Catherina II°, assi anque illa faceva parte del extraordinari collection de personages historic incontrate durante le su viages. Casanova cercava sempre de obtener litteras de presentation per le destination successive. Ille habeva un conversation brillante, un cultura encyclopedic foras del commun e, in quanto a experientias de viage, illos esseva infinite, Casanova le su fascino lo habeva, e non lo usava sol con le feminas. In le 1766 in Polonia eveniva un episodio que signava profundemente Casanova: le duello con le conte Branicki. Iste, durante un litigio a causa del dansatrice venetian Anna Binetti, habeva clamate ille indolente venetian. Le conte era un personage de grande importantia al corte del rege Stanislaus II° Augusto Poniatowski, e per un estraniero non era possibile contrastar le. Casanova, in vice, non era sol un amabile conversator e un habile seductor, ma anque un homine de corage, e defiava le conte in un duello al pistola. Le conte esseva ferite in modo gravissime, ma isto non impediva a ille de precar le su amicos de lassar vader via le adversario, qui se era comportate honorevolmente secundo le regulas. Anque se ferite a un brachio, Casanova resultava a lassar le inhospital pais. Retornava de novo a Paris ubi, al fin de octobre, habeva le notitia del morte de Bragadin le qual, plus que un protector, era stato per Casanova un patre adoptive. Poc dies depost (6 novembre 1767) era colpate ab un lettre de cachet del rege Louis XV°, con le qual se ordinava a ille de lassar le pais. Le disposition esseva volite per le parentes del marchesa de Urfé. Vadeva inde in Espania, ma anque hic non era melior: vadeva in prision plus de un mense. Lassava le Espania e disbarcava in Provencia, ubi tamen cadeva malade gravemente (jenuario 1769). Era assistite gratias al intervention del su amate Henriette qui, intertanto se era sposate e remanite vidua poteva curar le Reprendeva presto le su viagiar, vadeva a Roma, Napoli, Bologna e Trieste. In iste periodo cercava de obtener le gratia ab le Inquisitores venetian, que finalmente habeva le 3 septembre 1774. Le narration del Historie termina al medietate de februario 1774. Retornate a Venetia depost dece-octo annos, Casanova pro viver, se offere al Inquisitores como spion, ma le riferte de Casanova non esseva particularmente interessante. Inde se dedicava al activitate de scriptor, in le 1775, publicava le prime libro del traduction del Iliades. Le lista de subscriptores, id es de illes qui habeva financiate le opera, era notabile e comprendeva ultra duo cento trenta nomines inter illes plus cognoscite a Venetia, comprendite le autoritate del Stato: sex Procuratores de Sancte Marco in carga, duo filios del doge Mocenigo, professores del Universitate de Padua etc. In le mesme periodo initiava un relation con Francesca Buschini, un puera multe simplice qui per annos haberea scripte a Casanova, post le su secunde exilio ab Venetia, del litteras (retrovate a Dux) de un ingenuitate e teneressa emovente. Iste esseva le ultime relation importante de Casanova qui remaneva multo vicin a Francesca: anque quando essera lontan ab illa, habeva un corrispondentia con Francesca, ultra a continuar a pagar, per annos, le location del casa in Barbaria del Tolas, del sextiere de Castello, in cuje les habeva convivite, inviava anque, litteras de cambio con bon summas de moneta. Ma le su character impetuose le jocava un mal burla: offendite in casa Grimani ab un certe Carletti, resentìte se perque le patrono de casa habeva defendite Carletti. Decideva alora de vindicar se scribente un libello, Ni amores ni dominas, o le stabulo mundate in cuje, sub un travestimento mythologic, diceva de esser ille le ver filio de Michele Grimani, e Carlo Grimani esserea stato "notorimente" fructo del traition del matre (Pisana Giustinian Lolin) con un nobile, Sebastiano Giustinian. Comocunque, le aristocratia defendeva Grimani e Casanova era constringite al ultime, definitive, exilio. Lassava Venetia in le jenuario 1783 e vadeva verso Vienna. Per un poc de tempore faceva le secretario al ambassator venetian Sebastiano Foscarini, pois, al morte de iste, acceptava de facer le bibliothecario in le castello del conte de Waldstein a Dux in Bohemia. Ab Dux, Casanova assisteva al Revolution francese, al cadita del Republica de Venetia, al craccar del su mundo, a cuje habeva soniate de appertiner. Le ultime conforto, era le composition del Histoire de ma vie, le opera autobiographic que absorbeva tote le su energias, complite con furor quasi per non facer se preceder ab un morte que sentiva vicin. Scribente lo, Casanova reviveva un vita que era un «opera de arte», tanto de entrar in le mytho, in le imaginari collective. Moriva a Dux le 4 junio del 1798, e presso le castello era sepulte.

Carlo Goldoni

Carlo Goldoni, nasceva a Venetia le 25 februario del 1707, ab Giulio un patre medico affectuose e ab Margherita Salvioni. Seque in le 1716 le patre a Perugia e pois a Rimini initiante le studios de philosophia, ma le passion pro le theatro es tanto forte, ab inducer Carlo Goldoni a fuger ab Rimini per sequer un compania de actores. Le su vita proseque a transverso momentos de instabilitate in cuje alterna fugas e vagabundage, al studio del philosophia e del jurisprudentia. Un occasion fundamental arriva quando, Carlo Goldoni se trovava a Verona, ubi entrava in contacto con le actor Giuseppe Imer, del compania del theatro venetian de Sancte Samuel: insimul a ille, se trasfere de novo e in modo permanente a Venetia e initia a componer le prime operas theatral. Ma illo es un periodo tamen, ancora inquiete, ubi alterna le activitate de scriptor a celle de jurista e al su vetule studios, al theatro. In le 1736 a Genova se inamora de Nicoletta Connio, filia de un notario e la sposa, essera un matrimonio felice, uque al morte de Goldoni a Paris.

 

Le theatro

In le 1748 Carlo Goldoni subscribe un contracto con Girolamo Medebach, impresario de un altere theatro venetian, le Sancte Angelo, e ab iste momento Carlo Goldoni deveni a tote le effectos uno scriptor professional, ligante se in modo indissolubile le su labor al gusto del publico theatral. Son annos de intensive production artistic. Goldoni scribe, inter le 1748 e le 1753, un numero altissime de comedias, inter le quales alicun del su plus famose – de facto de iste periodo son: Le homine prudente, Le vidua astute, Le putta honorate, Le cavallero e le dama, Le bon uxor, Le familia del antiquario, Le feminas punctiliose, Le boteca del caffe, Le feminas jelose, Le herede fortunate, Le feminas curiose, Le servitor de duo patronos e Le Locandera - mitte in scena spectaculos curante omne detalios del representation e multes del su labores conflue in recoltas que ille mesme se preoccupa de curar. Sembla que finalmente ille haberea trovate le su dimension ideal. In iste periodo le ideas de Goldoni lo portava ad un gradual ma decise separation ab le schemas del comedia del arte, modificante a poco a poco le habitudes sia del actores que del publico et a incamminar se definitivemente verso celle que nos cognosce como reforma del theatro per Carlo Goldoni. In le 1753, le autor rumpe le contracto con Medebach per passar al theatro Sancte Luca, del familia Vendramin, qui offere al comediographo un contracto economicamente avantagiose e con le possibilitate de experimentar assi nove themas, nove historias, e devenir celebre in tote le Italia septentrional e al estraniero. Inter le comedias scripte in iste periodo, que on pote recordar son: Le camerera brillante, Le philosopho anglese, Le inamorates, Le casa nove e Le bon matre. Iste annos il ha un situation cultural vivacissime: Venetia il ha quattuordece theatros que luctava inter illos pro haber le meliores actores, le meliores comedias e supertoto luctava, sin exclusion de colpos, le consenso del publico. Nasceva aspere polemicas inter uno scriptor e le altere e Carlo Goldoni se trovera ante rival de Pietro Chiari e pois, multo plus asperemente con Carlo Gozzi (importante scriptor del epocha qui era partisan del comedia del arte, contra le reforma theatral goldonian) qui accusava ille de immoralitate, vulgaritate e mal gusto.

Le ultime annos de Goldoni a Paris:
Carlo Goldoni, in le augusto del 1762, se transfereva a Paris, per laborar como autor theatral, del Comédie Italienne. A Paris, tamen, son ancora habituate a vider le theatro italian como le comedia del arte e le nove modo de facer theatro per Carlo Goldoni, lassava le spectatores confuse. Le autor se trova assi a deber de novo luctar per le su ideas e retorna ad alternar le labor de scriptor con cargas con paga plus substantiose como, ad exemplo, cello de inseniante de italian presso le familia regal francese. Ille vetule e malade, moriva in miseria a Paris, le 6 februario 1793.



“Le locandera”
Per Carlo Goldoni . Traduction in Interlingua per Francesco Galizia



Le Locandera, il es un comedia in tres actos per Carlo Goldoni, et es un del su plus famose, componite in le 1751, al termine del relation inter le comediographo e le theatro Sancte Angelo, e mittite in scena al initio del seison del carneval 1752-1753. Le locandera es considerate un del exemplos plus successose del “comedia de character” goldonian, con cuje le autor venetian inverte e renova le tradition del Comedia del Arte. Le intriga es circum le personage del locandera Mirandolina, qui, adjuvate ab le camerero Fabritio, se debe defender per le proposition amorose del clientes del locanda ab illes gerite presso le citate de Florentia. Al centro del historia il ha sempre le prompte e astute intelligentia de Mirandolina, qui sape facer prosperar le su activitate commercial e mitter in difficultate le superbe Cavallero de Ripafratta, un del su pretendentes.

Personages:
Mirandolina, belle locandera florentin.  
Fabritio, camerero del locanda.  
Cavallero de Ripafratta, cliente orgoliose e arrogante del locanda.  
Conte de Albafiorita, cliente, ric mercante, qui ha comprate le titulo nobiliari.  
Marchese de Forlipopoli, cliente, nobile sin moneta.



Prime acto: Mirandolina, un juvene e charmante locandera habituate a reciper attention e adulation ab le clientes, del su parve albergo, et es cortesate ab duo hospites: le Marchese de Forlipopoli, un nobile sin monetas, e le Conte de Albafiorita, un ric mercante, qui ha comprate le titulo nobiliari gratias al su commercios. Anque in le cortesamento le duo se comporta in modo conforme al proprie rolo social: le Marchese es convincte que basta le prestigio del su titulo per conquirer le amor de Mirandolina, durante que le Conte crede de poter la comprar per medio de donos. Un die arriva tamen, al locanda un tertie hospite, le Cavallero de Ripafratta, orgoliose e misogyno, qui se prende joco de illes, proque les insiste a demonstrar interesse per un femina del populo, durante que ille, prefereva majormente le libertate del celibato, ille non se abassarea jammais a tal condition. Mirandolina, offendite e stimulate per le comportamento del Cavallero, explica in un monologo, de voler minar le su convinction, e de facer le inamorar de illa. Seque pois un disaccordo inter illa e le Conte sur le pannos blanc del albergo: ambes confirma de preferer le libertate, plus tosto que le matrimonio. Mirandolina face entrar in scena Dejanira e Hortensia, duo actrices de comedia qui se finge grande damas e qui las vole attraherr le attention del Marchese de Forlipopoli e del Conte de Albafiorita. Mirandolina confirma le su projecto de conquirer le Cavallero.
Secunde acto, on vide inde Mirandolina mitter in acto le su proposito. Durante un prandio in cuje se sedeva alternativemente a tabula le duo nobiles: le Conte e le Marchese, Dejanira e Hortensia, le Cavallero e Mirandolina, iste ultime face notar le proprie character indipendente e sincer, como quando declara al Marchese que le vino ab ille estimava excelse es in realitate pessime o como quando explica al Cavallero qui anque illa disdigna le superficialitate del genere feminil. Le duo fingite damas las prova anque illas a seducer le Cavallero ma iste ultime, quando discoperi qui son solmente actrices theatral, volerea vader via disdignite. Mirandolina, durante que illa voleva salutar le Cavallero, finge de plorar e, a un certe puncto, evanesce de fronte a ille. Le Cavallero cade in le trappa del protagonista, inamorante se de illa.
Tertie acto, ora il ha un major visibilitate le camerero Fabritio, a cuje le patre de Mirandolina, in puncto de morte, ha confidite le filia. Le Cavallero dona a Mirandolina un preciose flacon de auro, ma illa refusa, e illa ignora anque le successive declaration de amor del homine. Le Marchese discoperi le passion per Mirandolina del Cavallero qui, in un ultime desperate assalto, provoca le reaction de jelosia de Fabritio, qui, inamorate de Mirandolina, la defende. Le Cavallero, ora in preda de celle passion amorose que habeva sempre removite, es a tal puncto furiose de facer exploder un litigio con le Conte, que risca de degenerar in un duello. Mirandolina, ora satisfacite per haber realisate le su plano, interveni annunciante qui illa sposera le camerero Fabritio: le Cavallero assi non pote que abandonar le parve albergo sur tote le furias, durante que le Marchese e le Conte son invitate a trovar un altere allogiamento e a desister ab le lor propositos. Mirandolina, del resto, promitte al futur sposo de cessar de seducer le homines per diversion e joco. In le monologo final, Mirandolina mitte in guarda le publico ab le habilitate de un femina e ab le su adulation.  

Analyse e commentario:
Le locandera, il es un del obras per Goldoni que il ha gaudite de major fortuna de critica e de publico et es un de celle que melio resume le characteristic del theatro goldonian. Se nota in avante toto le successose characterisation del personages que, in maniera opposite a quanto succede con le “mascaras” fixe del Comedia del arte, son definite catauno in modo individual e peculiar. A superar totes es obviemente le figura de Mirandolina: intelligente e determinate, belle e consce de se ipse, le locandera il ha como prime interesse le proficto del su activitate commercial, e inde sape sia disingagiar se con stylo per le mediocre tentativas de seduction del Conte e del Marchese e sia tener testa al orgolio superbe del Cavallero, facente le al fin capitular. Mirandolina es assi productor e actrice del action scenic, tanto de adressar se sovente al publico implicante lo in le su fiction e explicante in detalio como agera per batter le “inemico”. Le locandera se duplica de facto inter le action e le premeditation del parolas in scena. A transverso de illa, Goldoni ab un latere stabilisa un dialogo directe con le su publico e del altere latere, mitte in relievo le arma con cuje Mirandolina triumpha, id es le intelligentia. Es del resto iste, insimul con le su intraprender e le senso del deber, es le dote del nove classe burgese, que in le Venetia del medietate Septe-cento es in plen ascention social; tote un altere cosa, respecto al inutilitate e al parasitismo del vetule classe aristocratic, improductive e clause sur le superate concepto del prestigio e del respecto del titulo. Le dynamismo de Mirandolina es anque le dote que mitte in complete defaite le misogynia e le character superbe del Cavallero. Le conclusion del comedia es tamen in le signo del ordine: Mirandolina, anque se vincente, admitte de haber exaggerate e retorna in le rangos con le matrimonio con Fabritio, como habeva consiliate a illa le patre morente. Isto del resto es in linea con le finalitate ethic que, con un poc de ironia, Goldoni indicava in le prefaction intitulate Le autor a qui lege: le historia de Le locandera debe mitter in guarda le homines ab le illusiones e ab le amar trappas que le feminas sape, con summa astutia, architectar.